🐬 Na Mapie Zaznaczono Położenie Stacji Meteorologicznych

Zadania z geografii polski Środowisko geograficzne Polski Zadanie 1. Na mapie konturowej Polski wykonaj następujące polecenia: a) zaznacz i podaj punkty skrajne przebiegu granicy Polski z jej sąsiadami granica z Niemcami od........................... do ............................... granica z Czechami od............................ do .............................. granica ze Słowacją od........................... do .............................. granica z Ukrainą od.............................. do .............................. granica z Białorusią od.......................... do ............................. granica z Litwą od............................... do ............................ granica z Rosją od............................... do ........................... b) opisz przebieg granicy wschodniej Polski. ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... c) określ położenie matematyczne punktów skrajnych Polski, zaznacz je na mapie i podaj ich nazwy. kraniec północny................................. kraniec południowy.............................. kraniec zachodni................................. kraniec wschodni................................. d) oblicz rozciągłość matematyczną Polski i podaj jej konsekwencje. ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... e) zaznacz i podpisz rzeki stanowiące odcinki granic Polski. Zadanie 2 Od 1990 roku Polska uczestniczy w tworzeniu euroregionów czyli obszarów obejmujących przygraniczne części dwu lub więcej państw. Tworzenie euroregionów ma na celu rozwój współpracy gospodarczej, kulturalnej, naukowej. A: Wymień trzy główne korzyści społeczne, gospodarcze i polityczne, jakie może odnieść Polska współpracując w obszarach przygranicznych. ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... B: Na przykładzie euroregionu "Pro Europa Viadrina" podaj dwa konkretne działania podejmowane przez Polskę i kraje sąsiadujące. ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... C: Wymień cztery podstawowe, naturalne walory geograficzne regionu karpackiego i Podkarpacia. Zadanie 3. Tabela przedstawia średnią miesięczną temperaturę w ˚C (t) i miesięczne opady w mm (o) dla Poznania i Suwałk. A. Wartościom przyporządkuj nazwy stacji meteorologicznych. stacja 1.:............................................ stacja 2.:............................................ B. Oblicz roczną amplitudę temperatury powietrza dla Poznania i Suwałk oraz podaj przyczynę różnicy wartości amplitud dla tych stacji. stacja I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 1. t - 4,9 -4,1 -0,7 5,7 12,7 15,6 17,9 16,0 12,0 6,4 0,9 -2,9 o 38 31 33 47 52 83 87 92 47 48 47 44 2. t -0,3 3,2 4,1 12,1 15,8 17,7 16,1 18,3 12,7 12,0 6,4 2,2 o 33 41 85 17 57 41 81 100 36 54 46 49 Źródło: Dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki wodnej Poznań ....................................................................................... Suwałki ....................................................................................... Przyczyna różnicy .......................................................................... C: Podaj główne cechy klimatu Pojezierza Suwalskiego i Pojezierza Poznańskiego. Pojezierze Suwalskie ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... Pojezierze Poznańskie ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... Opracowanie: Katarzyna Andrzejczak Serwis internetowy, z którego korzystasz, używa plików cookies. Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z serwisu, w celu administrowania serwisem, poprawy jakości świadczonych usług w tym dostosowania treści serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania behawioralnego reklamy (dostosowania treści reklamy do Twoich indywidualnych potrzeb). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do Internetu oraz w Polityce prywatności plików cookies. Dowiedz się więcej.

Na mapie zaznaczono położenie wybranych pustyń. wykonaj zadania A-C. a) zamaluj kolorem żółtym zaznaczone pustynie. b) odszukaj w atlasie na mapach ogolnogeograficznych nazwy tych pustyń i wpisz je przy odpowiednich numerach. c) podkresl nazwy pustyń, ktore powstaly na obszarach położonych w cieniu opadowym. Lista zadańOdpowiedzi do tej matury możesz sprawdzić również rozwiązując test w dostępnej już aplikacji Matura - testy i zadania, w której jest także, np. odmierzanie czasu, dodawanie do powtórek, zapamiętywanie postępu i wyników czy notatnik :) Dziękujemy developerom z firmy Geeknauts, którzy stworzyli tę aplikację Zadanie 2. (0–2)Fragment pustyni Namib. pwz: 36%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Zadanie wykonaj na podstawie fotografii, na której przedstawiono fragment pustyni Namib (powyżej).Wybierz poprawne dokończenie momencie wykonywania fotografii na pustyni Namib obiektyw aparatu skierowano naA. zachód. pwz: 18%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Wybierz w wyznaczonych miejscach właściwe określenia dobrane z podanych w nawiasach, odnoszące się do procesów związanych z powstaniem pustyni powietrza napływające nad pustynię znad Atlantyku przemieszczają się nad prądem morskim .Kiedy te masy przedostaną się nad ląd, często tworzą się nad nim .Suchość klimatu pustyni Namib jest potęgowana przez stałe oddziaływanie w tych szerokościach geograficznych mas powietrza. pwz: 41%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 3. (0–2)Zadanie wykonaj na podstawie własnej wiedzy i rysunku, na którym przedstawiono schemat występowania wód artezyjskich i subartezyjskich. Podaj wspólną cechę hydrogeologiczną wód artezyjskich i subartezyjskich. Wyjaśnij, dlaczego wody w studni artezyjskiej są dogodniejsze w pozyskiwaniu niż wody w studni subartezyjskiej. Zadanie 4. (0–3)Na rysunku przedstawiono przekrój przez wieloletnią zmarzlinę, której występowanie na dużym obszarze ma charakter podstawie: E. Bajkiewicz-Grabowska, Z. Mikulski, Hydrologia ogólna, Warszawa 2008. Na Ziemi wieloletnia zmarzlina zajmuje powierzchnię około 10 mln km2. Występuje w sposób ciągły na obszarach, na których średnia roczna temperatura powietrza jest niższa niż −5 °C, a miejscowo, gdy średnia roczna temperatura powietrza wynosi od −4 °C do −1 °C. Pomimo występowania wieloletniej zmarzliny jest prowadzona eksploatacja surowców mineralnych, istnieją osadnictwo, przemysł przetwórczy i podstawie: Z. Podgórski, W. Marszelewski, K. Becmer, Geografia. Część 1. Zarys wiedzy o Ziemi, Warszawa 2002. Na mapie zaznaczono położenie pięciu wybranych stacji podstawie: Atlas geograficzny dla szkół ponadgimnazjalnych, Warszawa 2012. /> pwz: 28%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Poniższe klimatogramy wykonano dla czterech spośród pięciu stacji meteorologicznych zaznaczonych na podstawie: Podanym stacjom meteorologicznym przyporządkuj klimatogramy, wybrane spośród oznaczonych literami A− .............Saratów .............Wierchojańsk ............. pwz: 34%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 5. (0–1)Zadanie wykonaj na podstawie rysunku, na którym przedstawiono tzw. pacyficzny pierścień ognia – strefę występowania czynnych wulkanów na obrzeżach Oceanu Spokojnego. Wyjaśnij, uwzględniając mechanizm ruchu płyt litosfery, dlaczego na obrzeżach Oceanu Spokojnego występuje czynny wulkanizm. Zadanie 6. (0–2)Na rysunku przedstawiono plan batymetryczny północnego fragmentu jeziora Narie położonego w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego. Izobaty poprowadzono co 5 podstawie: Zadanie 7. (0–2)Na rysunku przedstawiono położenie geograficzne dwóch wybranych punktów. pwz: 25%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Który z punktów ‒ 1 czy 2 ‒ porusza się z większą prędkością liniową wynikającą z ruchu obrotowego Ziemi? Uzasadnij odpowiedź. pwz: 25%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla W którym punkcie ‒ 1 czy 2 ‒ wysokość, na której góruje Słońce 22 czerwca, jest większa? Uzasadnij odpowiedź. Zadania od 8. do 14. wykonaj, korzystając z barwnej mapy szczegółowej fragmentu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. pwz: 18%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 8. (0–2)W jednym z punktów, znajdującym się na obszarze przedstawionym na mapie, Słońce góruje w dniu równonocy na wysokości 39°55′ oraz o 78 minut i 40 sekund wcześniej niż nad południkiem Greenwich. Wykonaj obliczenia i podaj współrzędne geograficzne tego punktu. Zapisz obliczenia. pwz: 27%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 9. (0–1)Podaj trzy walory przyrodnicze rezerwatu krajobrazowego Dolina Mnikowska (F2/3).Zadanie to wykonaj, korzystając z barwnej mapy szczegółowej fragmentu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej(powiększ/zmniejsz klikając w mapę) pwz: 48%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 10. (0–1)Przedstawiony na mapie odcinek autostrady A4 przebiega przez Tenczyński Park Krajobrazowy. Wymień dwa przykłady przekształceń środowiska przyrodniczego dokonanych w wyniku budowy autostrady A4 na obszarze Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego w polu skorzystać z barwnej mapy szczegółowej fragmentu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej(powiększ/zmniejsz klikając w mapę) pwz: 27%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 11. (0–1)Zadanie wykonaj na podstawie poniższego tekstu o ostańcach skalnych występujących na obszarze przedstawionym na barwnej mapie szczegółowej. Wśród geomorfologów istniały dwa poglądy na powstanie ostańców skalnych na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Według pierwszego ostańce to mogoty powstałe w warunkach gorącego i wilgotnego klimatu, a zgodnie z drugim − twardziele, będące efektem różnej odporności na procesy wietrzeniowe i erozyjne wapieni budujących jej obszar. Nowe badania geologiczne pozwalają na stwierdzenie, iż geneza ostańców skalnych na tej wyżynie jest bardziej złożona. W świetle tych danych współczesna morfologia wapiennych ostańców jest efektem zróżnicowania osadów węglanowych w górnojurajskim zbiorniku morskim oraz występowania późniejszych procesów: ruchów tektonicznych, krasowienia, wietrzenia mechanicznego i ruchów podstawie: A. Tyc, Relikty krasu podziemnego we współczesnej morfologii ostańców Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Kraków skorzystać z barwnej mapy szczegółowej fragmentu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej(powiększ/zmniejsz klikając w mapę) pwz: 12%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 12. (0–1)Zadanie wykonaj na podstawie mapy geologicznej okolic Krakowa, na której zaznaczono zieloną linią zasięg obszaru przedstawionego na barwnej mapie szczegółowej. Na podstawie: R. Gradziński, Mapa geologiczna okolic Krakowa, 2009. Możesz skorzystać z barwnej mapy szczegółowej fragmentu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej(powiększ/zmniejsz klikając w mapę) pwz: 26%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 14. (0–1)Kopalnia porfiru „Zalas” zajmuje w terenie powierzchnię 0,75 km2. Oblicz powierzchnię, którą kopalnia zajmuje na mapie. Wynik podaj w cm2. Zapisz mapa szczegółowa fragmentu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej(powiększ/zmniejsz klikając w mapę) pwz: 6%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 15. (0–2)Zadanie wykonaj na podstawie fotografii, na której przedstawiono strukturę porfiru z widocznymi prakryształami w cieście skalnym. Wyjaśnij, jak doszło do wytworzenia kryształów widocznych w budowie wewnętrznej porfiru oraz do powstania ciasta skalnego otaczającego kryształy. Zadanie 16. (0–2)Permska formacja solonośna jest głównym źródłem pozyskiwania soli kamiennej w Polsce. Poniżej przedstawiono przekrój geologiczny przez kujawski wysad podstawie: R. Domachowski, E. Szulc-Dąbrowiecka, M. Wilczyńska-Wołoszyn, Geografia. Zmienność środowiska geograficznego w czasie i przestrzeni, Warszawa 2002. pwz: 5%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Uzupełnij schemat, tak aby ilustrował w kolejności od najstarszego do najmłodszego wydarzenia geologiczne, które zaszły na obszarze przedstawionym na rysunku. Wybierz we właściwe miejsca odpowiednie Utworzenie się Sedymentacja wapieni i Sedymentacja ewaporatów w warunkach Nagromadzenie osadów polodowcowych i ich Powstanie przedczwartorzędowej powierzchni Wciśnięcie warstw solonośnych w młodsze warstwy skalne. pwz: 67%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Uzasadnij, odnosząc się do przekroju geologicznego, dlaczego podjęto wydobycie soli kamiennej na Kujawach. Zadanie 17. (0–3)Na mapie zaznaczono literami X i Y wybrane parki narodowe Polski, a linią zasięg jednego ze podstawie: A. Richling, K. Ostaszewska, Geografia fizyczna Polski, Warszawa 2009. pwz: 8%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Poniżej przedstawiono opisy (A−C) wybranych parków narodowych Polski, w tym odnoszące się do parków narodowych oznaczonych na mapie literami X i Park narodowy chroni fragment rozległego, wyraźnie wyodrębnionego pasma górskiego zbudowanego z piaskowców wieku kredowego. Najwyższe wzniesienie tego pasma nie przekracza 1000 m Na uwagę zasługują urozmaicone formy wietrzeniowe. B. Park narodowy obejmuje pasmo górskie zbudowane z fliszu, wypiętrzone podczas orogenezy alpejskiej. Najwyższy szczyt pasma wznosi się na wysokość 1725 m Stoki północnej części chronionego masywu są bardziej strome niż południowe. C. Park narodowy obejmuje pasmo górskie o trzonie zbudowanym z karbońskich granitów. Masyw jest podzielony licznymi uskokami i spękaniami. W rezerwatach przyrody znajdują się kotły polodowcowe i granitowe skałki. Uzupełnij: − dobierz właściwe opisy (A, B lub C) do parków narodowych oznaczonych na mapie literami X i Y; − podaj nazwy obu parków Narodowy XWybierz parku narodowego (wpisz literę A, B lub C) ..........Nazwa parku narodowego ................Park narodowy YWybierz parku narodowego (wpisz literę A, B lub C) ..........Nazwa parku narodowego ................ pwz: 60%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Poniżej numerami 1 i 2 oznaczono opisy krajobrazów nizinnych, charakterystycznych dla obszaru Polski objętego zlodowaceniem, które miało zasięg przedstawiony na Rzeźba terenu jest urozmaicona. Pomiędzy wzniesieniami o różnej wysokości, zbudowanymi z glin lodowcowych, występują liczne zagłębienia wypełnione wodami jezior lub torfowiskami. Charakterystycznym zbiorowiskiem roślinnym są grądy. 2. W krajobrazie występują równiny sandrowe, zbudowane z warstwowanych piasków i żwirów, niekiedy urozmaicone przez zagłębienia wytopiskowe. Wody gruntowe występują tu głęboko. Charakterystycznym zbiorowiskiem roślinnym są podstawie: A. Richling, K. Ostaszewska, Geografia fizyczna Polski, Warszawa 2009. Warunki przyrodnicze opisanych krajobrazów sprzyjały wytworzeniu się odmiennych typów odpowiedź, w której poprawnie przyporządkowano opisanym krajobrazom charakterystyczne typy Krajobraz 1. ‒ brunatne i czarne ziemie, krajobraz 2. ‒ Krajobraz 1. ‒ brunatne i czarne ziemie, krajobraz 2. ‒ Krajobraz 1. ‒ bielicowe i czarne ziemie, krajobraz 2. ‒ Krajobraz 1. ‒ bielicowe i czarne ziemie, krajobraz 2. ‒ bielicowe. pwz: 37%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 18. (0–1)Na rysunkach oznaczonych numerami od 1 do 4 przedstawiono piętrowy układ roślinności na czterech największych wyspach podstawie: Kostrowicki, Geografia biosfery, Warszawa poprawne dokończenie układ roślinności na wyspie wysuniętej najbardziej na północ przedstawiono na rysunku oznaczonym numerem A) 1B) 2C) 3D) 4 Zadanie 19. (0–2)Na mapie oznaczono numerami od 1 do 4 obszary występowania czterech wybranych typów gleb. pwz: 21%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 20. (0–2)Poniższe informacje odnoszą się do wybranych terytoriów na świecie o nieustalonym statusie politycznym w 2017 Była kolonia hiszpańska. Nie rozstrzygnięto sporów o przynależność tego terytorium. Jedno z sąsiednich państw bezprawnie wcieliło obszar do swego terytorium, ale społeczność międzynarodowa nie uznała tej decyzji. B. Na terytorium trwa wojna między klanami od ponad 20 lat. Wskutek wojny domowej, chaosu, długotrwałej suszy oraz zaniku władzy centralnej występuje klęska głodu. Region zasłynął niechlubnie terroryzmem i piractwem morskim. C. Terytorium, na którym jedno z państw należących do Unii Europejskiej nie może sprawować władzy z powodu okupacji przez inne państwo ‒ członka NATO. Społeczność międzynarodowa ‒ oprócz jednego państwa ‒ nie uznała deklaracji niepodległości tego terytorium. D. Terytorium położone na obszarze państwa o liczebnej przewadze ludności wyznającej islam, ale zamieszkiwane głównie przez chrześcijan domagających się włączenia terytorium w obszar sąsiedniego państwa, z którym się utożsamiają. E. Terytorium położone w Europie na obszarze jednego z państw, które należy do Wspólnoty Niepodległych Państw i graniczy z jednym z członków Unii Europejskiej. Deklaracja niepodległości tego terytorium jest uznawana tylko przez dwie inne republiki nieuznawane przez społeczność międzynarodową ‒ Abchazję i Osetię Południową. Uzupełnij. Dobierz do wymienionych terytoriów odpowiadające im informacje wybrane z podanych powyżej. Terytorium o nieustalonym statusie: Górski Karabach Państwo, do którego należy terytorium lub sprawujące faktyczną kontrolę: Azerbejdżan Informacja (wybierz literę): Terytorium o nieustalonym statusie: Północny Cypr Państwo, do którego należy terytorium lub sprawujące faktyczną kontrolę: Cypr; faktyczną kontrolę sprawuje Turcja Informacja (wybierz literę): Terytorium o nieustalonym statusie: Sahara Zachodnia Państwo, do którego należy terytorium lub sprawujące faktyczną kontrolę: Maroko Informacja (wybierz literę): Zadanie 21. (0–2)Zadanie wykonaj na podstawie mapy, na której literami A−C oznaczono wybrane obszary Europy różniące się gęstością podstawie: pwz: 18%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Przyporządkuj każdemu z obszarów zaznaczonych na mapie literami A i B po jednym czynniku, który miał istotny wpływ na gęstość zaludnienia tego Trudne warunki rozwoju rolnictwa wynikające z dużej wysokości Klimat umiarkowany chłodny i okresowy deficyt światła Złoża węgla kamiennego, soli kamiennej oraz rud cynku i Średnia roczna suma opadów atmosferycznych poniżej 200 Gleby aluwialne i równinne ukształtowanie Wysoka lesistość i jeziorność. pwz: 27%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla A Zadanie Na wykresie przedstawiono wybrane fazy urbanizacji, które zachodzą w miastach w miarę rozwoju społeczno-gospodarczego. Literą X oznaczono fazę urbanizacji wstępnej, a literą Y ‒ fazę podstawie: Z. Zaniewicz, Ciekawi świata, Gdynia 2012. Dezurbanizacja jest charakterystyczna dla miast obszarów oznaczonych na mapie literą C. Wyjaśnij, podając dwa argumenty społeczno-ekonomiczne, dlaczego w miastach znajdujących się w fazie dezurbanizacji nastąpiła zmiana gęstości zaludnienia w porównaniu z fazą urbanizacji wstępnej. pwz: 4%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 22. (0–2)Na mapie oznaczono literami A−F wybrane państwa oraz jedno z terytoriów podstawie: Atlas geograficzny dla szkół ponadgimnazjalnych, Warszawa 2012. Poniższe informacje odnoszą się do wybranych obszarów spośród oznaczonych literami na mapie, charakteryzujących się stosowaniem języka angielskiego jako języka urzędowego. Uzupełnij tabelę. Obok każdej informacji wpisz nazwę państwa lub terytorium niesamodzielnego oraz literę, którą ten obszar oznaczono na mapie. Informacja Nazwa państwa lub terytorium niesamodzielnego Litera na mapie Brytyjskie terytorium zamorskie, o małym znaczeniu gospodarczym, w którym język angielski jest językiem urzędowym. Państwo, w którym są stosowane dwa języki urzędowe − angielski oraz jeden z języków należących do grupy języków romańskich. Państwo, będące do 1966 r. kolonią brytyjską, w którym język angielski jest językiem urzędowym. Zadanie 23. (0–2)W tabeli przedstawiono wartości współczynnika dzietności w latach 1970 i 2013 w wybranych państwach. Państwo (oznaczenie literowe) Współczynnik dzietności 1970 r. 2013 r. X 4,5 1,2 Y 6,5 6,6 Na podstawie: pwz: 53%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Podaj dwie społeczno-ekonomiczne przyczyny, które w większości państw świata w znacznym stopniu przyczyniły się do spadku wartości współczynnika dzietności od drugiej połowy XX w. pwz: 63%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 24. (0–2)W tabeli przedstawiono aktywność zawodową ludności Polski w wieku 15 lat i więcej w 2016 r. Grupa ludności Współczynnik aktywności zawodowej w % ogółem 56,2 kobiety 48,3 mężczyźni 64,8 Na podstawie: Mały Rocznik Statystyczny Polski 2017, Wyjaśnij, podając trzy argumenty, z czego wynika większa w Polsce aktywność zawodowa mężczyzn w porównaniu z aktywnością zawodową kobiet. pwz: 58%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 25. (0–2)W tabeli przedstawiono informacje o migracjach wewnętrznych ludności na pobyt stały w 2014 roku dla wybranych województw Polski. Województwo Napływ ludności Odpływ ludności dolnośląskie 35 287 32 861 lubelskie 19 806 24 931 małopolskie 31 390 27 818 podlaskie 11 294 13 206 Na podstawie: Rocznik Demograficzny 2015, Warszawa 2015. Na podstawie tabeli wymień dwa województwa o ujemnym saldzie migracji wewnętrznych. Podaj dwie podobne cechy społeczno-gospodarcze tych województw wpływające na ujemną wartość salda migracji wewnętrznych w tych województwach. pwz: 31%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 26. (0–1)W tabeli przedstawiono udział głównych źródeł energii pierwotnej na świecie w wybranych latach. Rok Biomasa (w tym drewno) Węgiel Ropa naftowa Gaz ziemny Energia jądrowa Energia wodna 6,1 27,7 31,7 22,8 5,0 6,2 5,9 30,8 33,9 18,9 4,8 5,3 23 64 9 2 – 1,5 10 53 24 8,5 – 4,2 Na podstawie: W. Mizerski, J. Żukowski, Tablice geograficzne, Warszawa do tabeli w odpowiedniej kolejności lata wybrane z podanych poniżej, tak aby odpowiadała im charakterystyczna struktura produkcji energii pierwotnej na świecie w danym pwz: 26%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 27. (0–2)Zadanie wykonaj na podstawie zdjęć satelitarnych obszaru, na którym zlokalizowano Zaporę Trzech Przełomów na rzece Jangcy, oraz własnej Trzech Przełomów stała się obiektem krytyki wielu środowisk naukowych i społecznych, w tym ekologów, geologów, archeologów i ekonomistów. Wymień dwie społeczno-ekonomiczne przyczyny budowy Zapory Trzech Przełomów i elektrowni oraz dwa negatywne następstwa dla środowiska geograficznego regionu, wynikające z realizacji tej inwestycji. pwz: 12%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 28. (0–2)Na mapie zaznaczono wybrane miejsca eksploatacji czterech surowców mineralnych. W legendzie mapy surowce oznaczono symbolami i literami A− podstawie: Atlas geograficzny dla szkół ponadgimnazjalnych, Warszawa 2012. Uzupełnij tabelę. Wpisz nazwy surowców mineralnych, których wybrane miejsca eksploatacji oznaczono na mapie symbolami, oraz miejsca wydobycia tych surowców. Nazwy surowców wybierz spośród podanych naftowarudy cynku i ołowiurudy miedzisiarkawęgiel brunatnywęgiel kamienny Surowiec Miejsce wydobycia (wpisz literę wybraną spośród A, B, C lub D) Wielkość wydobycia (mln ton) Udział w produkcji na świecie (%) w 2014 r. w 2005 r. w 2014 r. 98,3 73 1 61,6 63,9 7,8 0,8 0,9 0,03 34 34,5 2,6 Na podstawie: Mały Rocznik Statystyczny Polski 2006, 2016, 2017, pwz: 18%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 29. (0–1)Na mapie Polski przedstawiono rozmieszczenie wybranych elektrowni cieplnych (bez elektrociepłowni) według mocy w nich podstawie: pwz: 33%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 30. (0–2)Informacje w tabeli odnoszą się do rolnictwa wybranych krajów, dla których podano udział w zbiorach wybranych upraw i w pogłowiu trzody chlewnej na świecie w 2013 roku. Nazwa kraju Udział w zbiorach i w pogłowiu na świecie w % ryż trzcina cukrowa herbata kawa trzoda chlewna 27,5 6,7 36 1,3 48,7 9,6 1,8 2,8 7,8 0,8 5,9 1,1 4 16,4 2,7 21,5 17,9 22,6 3,6 1 Na podstawie: Rocznik Statystyczny RP 2015, Warszawa cztery z wymienionych poniżej krajów do informacji podanych w pwz: 38%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 31. (0–1)W tabeli przedstawiono udział ziemniaków, owsa i pszenicy w ogólnej powierzchni zasiewów w Polsce w podanych latach (kolejność nazw roślin uprawnych nie ma związku z ich kolejnością w tabeli). Roślina uprawna % ogólnej powierzchni zasiewów 1990 r. 2000 r. 2010 r. 2015 r. I 16 21,2 20,5 22,3 II 12,9 10,1 3,6 2,7 III 5,2 4,6 5,5 4,3 Na podstawie: Mały Rocznik Statystyczny Polski 2001, 2016, pwz: 39%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 32. (0–1)Na wykresie przedstawiono strukturę indywidualnych gospodarstw w Polsce (w %) pod względem zajmowanej powierzchni użytków rolnych w ha w 2014 podstawie: Rocznik Statystyczny RP 2015, Warszawa podstawie informacji przedstawionych na wykresie i własnej wiedzy uzasadnij, że struktura wielkościowa indywidualnych gospodarstw w Polsce może być niekorzystna dla rozwoju rolnictwa. pwz: 19%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 33. (0–2)Poniżej podano udział wybranych grup towarów w eksporcie pięciu kawa – 31%, sezam – 15%, żywe zwierzęta – 6%B. miedź i rudy miedzi – 55%, owoce – 5%, ryby – 5%C. odzież – 88%, juta i jej wyroby – 2%, krewetki i ryby – 2%D. ropa naftowa i jej produkty – 90%, ryby i skorupiaki – 3%, kawa – 1%E. rudy metali (głównie żelaza) – 26%, węgiel kamienny ‒ 17%, wełna ‒ 1% Na podstawie: W. Mizerski, J. Żukowski, Tablice geograficzne, Warszawa 2014; Dobierz do podanych państw właściwą strukturę eksportu. Wybierz właściwą literę obok danego państwa. pwz: 3%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla 34. (0–1)Na mapie zaznaczono ciemną barwą cztery wybrane państwa podstawie: Atlas geograficzny dla szkół ponadgimnazjalnych, Warszawa 2012. W tabeli przedstawiono strukturę PKB według sektorów gospodarki w 2016 r. w Polsce oraz w dwóch państwach spośród czterech zaznaczonych na mapie. Uzupełnij tabelę. Wpisz we właściwych wierszach państwa, które charakteryzują się podaną strukturą PKB. Dobierz państwa z zaznaczonych na mapie. Lp Państwo Rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo (%) Przemysł i budownictwo (%) Usługi (%) 1 Polska 2,4 33,4 64,2 2 4,3 32,4 63,3 3 23,1 24,3 52,6 Na podstawie: Zadanie 35. (0–3)Na mapie przedstawiono fragment obszaru, na którym położone są dwie miejscowości oznaczone literami A i B. Planuje się budowę drogi jezdnej łączącej te miejscowości. Trzy warianty przebiegu planowanej drogi oznaczono na mapie numerami 1− planowanej drogi wyznaczono w miejscowości A, natomiast jej koniec – w miejscowości czy poniższe informacje są prawdziwe. pwz: 30%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Fragmenty planowanych dróg oznaczonych numerami 1 i 2 biegną przez prawdaB) fałsz pwz: 42%Poziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla Wybierz najkorzystniejszy wariant przebiegu planowanej drogi z miejscowości A do miejscowości B. Podaj dwie cechy wybranego wariantu przebiegu drogi, które zadecydowały o jego wyborze. Uzasadnij, że podane cechy decydują o przewadze tego wariantu nad pozostałymi wariantami przebiegu przebieg drogi zawiera się w wariancie nr: ..............Cecha drogi: ............Uzasadnienie: ........................Cecha drogi: ............Uzasadnienie: ........................

Bazy danych klimatycznych. Strona zawiera zbiór odnośników prowadzących do serwisów udostępniających bazy danych klimatycznych i meteorologicznych. oraz archiwa map i depesz synoptycznych oraz zdjęć satelitarnych, klimatogramów i sondaży aerologicznych obejmujących. obszary Polski, Europy i świata. Bazy danych stacyjnych. Bazy

Matura 2015. Geografia poziom rozszerzony dla TECHNIKUM [ODPOWIEDZI, ARKUSZE CKE] Dawid ŁukasikMatura 2015. Geografia poziom rozszerzony dla TECHNIKUM [ODPOWIEDZI, ARKUSZE CKE] - to tutaj dowiedzie się wszystkiego, co powinniście wiedzieć o dzisiejszym egzaminie maturalnym. Około godziny znajdziecie tu arkusz CKE, chwilę później będziecie mogli sprawdzić pierwsze odpowiedzi. Sprawdźcie z nami, jak poszła Wam matura 2015 z 2015. Geografia - obawiali się jej maturzyści?***Matura 2015. Geografia poziom rozszerzony dla TECHNIKUM - ODPOWIEDZIOkoło godziny pojawi się w tym miejscu arkusz CKE. Chwilę później zaczniemy dołączać kolejne odpowiedzi, które przygotowują dla nas nauczyciele geografii. Z nami sprawdzicie, jak poszła Wam matura 2015 z geografii rozszerzonej dla fotografii przedstawiono znak informacyjny położony na terenie jednej z miejscowości zaznaczonych na wykonano na skrzyżowaniu dróg w pobliżu kościoła w miejscowości położonej w dolinie Warty. W momencie wykonywania zdjęcia fotograf skierował obiektyw aparatu na poprawne dokończenie wykonano na skrzyżowaniu drógA. w Raciszynie (G2).B. w Bobrownikach (D2).C. w Załęczu Małym (C4).D. w Załęczu Wielkim (B3).ODPOWIEDŹD. w Załęczu WielkimZadanie na załączonej mapie opisane obiekty i wpisz do tabeli ich GóraRezerwat StawiskaJaskinia EwyZadanie 3. Powierzchnia rezerwatu Szachownica (E5) wynosi 12,7 powierzchnię tego rezerwatu na barwnej mapie. Zapisz na mapie ................. cm2ODPOWIEDŹ12,7ha= 0,127 km21cm-0,75km1cm2 - 0,5625 km2x cm2 - 0, 127 km2x= 0,226 cm2Zadanie udział lasów w ogólnej powierzchni Załęczańskiego Parku Krajobrazowego jest konsekwencją występowania na jegoobszarze mało żyznych gleb powstałych na ubogim, piaszczystym spośród podanych po jednej nazwie gleby, zbiorowiska leśnego i drzewa zajmujących największy odsetekpowierzchni Załęczańskiego Parku te bielicowa, brunatna, leśne: bór, grąd, drzewa: sosna, dąb, na mapie dwa fragmenty doliny Warty:A. położony między 18º41′E a 18º45′EB. położony między 18º45′E a 18º49′ podając dwa argumenty, że wymienione fragmenty doliny Warty różnią się pod względem ukształtowania terenui/lub przebiegu procesów fragmencie A rzeka silnie meandrujewe fragmencie B rzeka płynie w dolinie między góramiZadanie cztery czynniki sprzyjające rozwojowi Działoszyna jako ośrodka w sąsiedztwie Załęczańskiego PK- zabytki w mieście np. zespół stodół, kościół z XVIII isniejąca infrastruktura turystyczna ( hotele, ośrodki wodne)- urozmaicona rzeźba terenu ( dolina rzeczna, liczne wzniesienia)Zadanie podając dwa argumenty, związek między zasobami środowiska przyrodniczego a działalnością gospodarcząprowadzoną na obszarze przedstawionym na dzięki rzece rozwinęła się turystyka wodna ( szlaki kajakowe, ośrodki wodne)- dzięki występującym surowcom ( istnieje przemysł wydobywczy (kamieniołomy) i przetwórstwo (cementownia, wapienniki)Zadanie planety, które opisano poniżej. Wpisz do tabeli odpowiednie nazwy oraz litery, którymi oznaczono planety DWenus BZadanie poniższe zdania. Wpisz właściwe określenia dobrane spośród podanych w Wartość jednej jednostki astronomicznej wynosi (149,6 / 264,8) ……………… mln Wartość jednej jednostki astronomicznej odpowiada średniej odległości pomiędzy Słońcem a planetą oznaczoną na rysunkuliterą (A / C) ……… .ODPOWIEDŹ1. 149,62. CZadanie 10. wykonaj, korzystając z poniższego rysunku, na którym przedstawiono widome drogi Słońca w pierwszych dniachwybranych astronomicznych pór roku, obserwowane z miejsca X znajdującego się na zwrotniku 10a) Zaznacz poprawne dokończenie rysunku przedstawiono widome drogi Słońca nad horyzontem obserwowane z miejsca X znajdującego się na zwrotniku Raka w dniachA. 21 marca i 22 21 marca i 23 22 czerwca i 22 23 września i 22 Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F ‒ jeśli jest W punkcie X do powierzchni Ziemi dociera większa ilość energii słonecznej w czerwcu niż w W punkcie X noc jest dłuższa 22 czerwca niż 22 grudnia. P/F3. W punkcie X wysokość górowania Słońca w każdym dniu roku jest wyższa niż 50º. P/F4. W punkcie X Słońce wschodzi 21 marca na północnym wschodzie. P/FODPOWIEDŹb)1. Prawda2. Fałsz3. Fałsz4. PrawdaZadanie 11. Na rysunku przedstawiono cztery klimatogramy sporządzone dla stacji meteorologicznych w Szczecinie, Suwałkach, Toruniu ina Przyporządkuj podanym poniżej miastom litery, którymi oznaczono odpowiadające im ..............Suwałki ..............b) Podaj po jednym geograficznym czynniku, który najbardziej wpływa na klimat każdej z podanych poniżej ......Śnieżka .....ODPOWIEDŹa) Szczecin CSuwałki Ab) Szczecin - bliskość morzaŚnieżka - wysokość nad poziomem morzaZadanie 12. Na mapie oznaczono numerami od 1 do 6 położenie geograficzne wybranych Podaj – spośród zaznaczonych na mapie – numery, którymi oznaczono dwa miasta o najwyższych wartościach średniejrocznej temperatury Podaj numery, którymi oznaczono dwa miasta, dla których charakterystyczna jest najwyższa wartość rocznej amplitudytemperatury powietrza 1,2b) 5,6Zadanie czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F ‒ jeśli jest Im większe zachmurzenie, tym większe dobowe amplitudy temperatury powietrza. P/F2. Dobowe amplitudy temperatury powietrza nad Oceanem Atlantyckim w strefie zwrotnikowej na półkuli północnej są wyższe niż w strefie okołorównikowej na tej samej półkuli. P/F3. W strefie międzyzwrotnikowej, wraz ze wzrostem odległości od równika, wartość rocznej amplitudy temperatury powietrza się zwiększa. P/F4. Wraz ze wzrostem wysokości nad poziomem morza wartość rocznej amplitudy temperatury powietrza się zwiększa. P/FODPOWIEDŹ1. F2. P3. P4. FZadanie Uzupełnij rysunek: wpisz właściwe litery we wskazane miejsca. Oznacz literą A astenosferę, literą B ‒ warstwębazaltową, literą C ‒ warstwę granitową. b) Na rysunku oznaczono literą X strefę graniczną pomiędzy dwiema płytami nazwy dwóch procesów wewnętrznych (endogenicznych), które zachodzą w litosferze w strefie granicznej oznaczonej narysunku literą ...2. .....c) Opisz, jak powstaje grzbiet śródoceaniczny w strefie granicznej oznaczonej na rysunku literą (kwadraty od lewej): C,B kwadrat na dole Ab) wulkanizm, trzęsnienia ziemic) w wyniku prądów konwekcyjnych, 2 płyty oceaniczne rozchodzą się. Grzbiety powstają wzdłuż tej linii. W ich środkowej części ciągnie się dolina ryftowa,którą wydobywa się lawa nabudowująca dno oceaniczne (strefa spreadingu) i tym samym 15. Jedna z orogenez trwała w paleozoiku. Rozpoczęła się w dewonie, ale jej główne fazy wystąpiły w zestawienie, w którym znajdują się nazwy pasm górskich położonych na obszarze fałdowań spowodowanych ruchami górotwórczymi opisanej Apeniny, Karakorum, Góry SkandynawskieB. Kordyliery, Bałkany, Góry KaledońskieC. Pireneje, Alpy, KarpatyD. Sudety, Harz, Góry ŚwiętokrzyskieODPOWIEDŹDZadanie rysunku przedstawiono układ warstw skalnych i rzeźbę terenu. Wybrany obszar oznaczono literą Uzupełnij rysunek. Wpisz w odpowiednie prostokąty  określenia wybrane spośród podanych Uzasadnij, że obszar A jest przykładem inwersji lewej antyklina, synklinapod spodem fałdb) ukształtowanie powierzchni jest odwrotne w stosunku do budowy tektonicznej ( dolina w miejscu antykliny)Zadanie 17. Na rysunku przedstawiono jeden z rodzajów dlaczego woda podziemna wydostaje się na powierzchnię ziemi źródłem przedstawionym na wypływa wzdłuż płaszczyzny uskoku (strefa spękań)Zadanie 18. Na rysunkach przedstawiono plany batymetryczne wybranych typów genetycznych jezior w Polsce, wykonane w różnej każdemu z jezior odpowiedni typ genetyczny. Wpisz do tabeli nazwy typów genetycznych wybrane z podanych batymetrycznyABCODPOWIEDŹTyp genetycznyA cyrkoweB morenoweC rynnoweZadanie mapie zaznaczono numerami od 1 do 6 wybrane tabelę, wpisując:- numery, którymi oznaczono na mapie lokalizację miejsc pielgrzymowania podanych w tabeli,- nazwy państw, na których terytorium znajdują się miejsca pielgrzymowania podane w tabeli,- nazwy religii, których wyznawcy pielgrzymują do miejsc podanych w tabeli, wybrane z podanych 2, Portugalia, chrześcijaństwoMekka, 6, Arabia Saudyjska, islam Zadanie mapie zaznaczono wybrane 1, 2, j. francuskiZadanie 21. Na wykresach przedstawiono strukturę zatrudnienia ludności Polski według sektorów gospodarki w latach: 1950, 1980, 2012 (kolejność na rysunku może być inna).ODPOWIEDŹ1950 B2012 CZadanie wykresie przedstawiono strukturę wieku i płci ludności Polski w 2010 czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F ‒ jeśli jest Nadumieralność mężczyzn przyczynia się do wyrównywania liczebności mężczyzn i kobiet w wieku około 45 lat. P/F2. Lata 2011-2015 są okresem wzrostu liczby kobiet w wieku produkcyjnym. P/F3. W grupie ludności złożonej z roczników echa wyżu kompensacyjnego występuje liczebna przewaga mężczyzn nad kobietami. P/FODPOWIEDŹ1. P2. F3. PZadanie 23. Na mapie zaznaczono wybrane państwa położone nad Zatoką Wpisz poprawne dokończenie zdania i uzasadnij który przedstawia wartości salda migracji w Kuwejcie, oznaczono literą ........ .Uzasadnienie:b) Podaj główną przyczynę zmian wielkości migracji na początku XXI wieku w państwach zaznaczonych na Ab) wzrost cen surowców energetycznych, zapotrzebowanie na siłę roboczą, rozwój sektora budowlanegoZadanie 24. Jednym ze sposobów pozyskiwania użytków rolnych jest wycinanie lasów dwie przyczyny przyrodnicze lub antropogeniczne, które ograniczają prowadzenie upraw na terenach zajmowanych wcześniej przez lasy mało żyzne gleby- wypłukiwanie gleb przez codzienne deszcze zenitalneZadanie 25. Na wykresach przedstawiono strukturę użytkowania ziemi w dwóch wybranych wykresowi przyporządkuj nazwę państwa, którego strukturę użytkowania ziemi on przedstawia. Nazwy państw wybierz spośród podanych Bangladesz PolskaWykres A .......................................................Wykres B .......................................................ODPOWIEDŹA BangladeszB AustraliaZadanie 26. Na wykresie przedstawiono zmiany wartości bezpośrednich inwestycji zagranicznych netto w dolarach amerykańskich w Polsce w latach podając dwa argumenty, wpływ przemian politycznych lub społeczno-gospodarczych na zmiany wartości bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce w latach 1990‒ potrzeba budowania nowych relacji rynkowych- niskie koszty i duża wydajność pracy- proces prywatyzacjiZadanie 27. Podaj po dwie pozytywne i negatywne konsekwencje bezpośrednich inwestycji zagranicznych dla kraju, w którym takie inwestycje są lokowane. ODPOWIEDŹPozytywne konsekwencje:- nowe miejsca pracy- lepszy standard życia- wprowadzenie technologii, innowacjiNegatywne konsekwencje:- długoterminowa zależność- wzrost konkurencji dla lokalnych przedsiębiorców ( utrata klientów, upadek)Zadanie kartogramie przedstawiono zróżnicowanie atrakcyjności inwestycyjnej regionów w 2012 r. dla działalności zaawansowanej technologicznie. Numerami od 1 do 3 oznaczono wybrane regiony o najwyższej atrakcyjności inwestycyjnej w trzy przyczyny atrakcyjności inwestycyjnej dla działalności zaawansowanej technologicznie, które są wspólne dla regionów oznaczonych powyżej numerami od 1 do dostępność transportowa- zasoby pracy- poziom rozwoju gospodarczego- stabilność gospodarcza i politycznaZadanie dwa działania, które władze samorządowe różnego szczebla mogą podejmować w celu zwiększenia atrakcyjności danej jednostki administracyjnej dla potencjalnych inwestorów branży zaawansowanych technologii (high-tech).ODPOWIEDŹ- podnoszenie jakości stanu środowiska np. przez program przydomowych oczyszczalni ścieków, popieranie alternatywnych źródeł energii- podnoszenie poziomu edukacji, liczby szkol ( wzrost kompetencji, wykształcenie kadry)- rozwój infrastruktury technicznej (budowa dróg)Zadanie 30. Na wykresie przedstawiono strukturę produkcji energii elektrycznej według rodzajów elektrowni w Islandii, Austrii i Szwajcarii w 2008 podając dwa argumenty, że w państwach wymienionych powyżej o strukturze produkcji energii elektrycznej w dużym stopniu decydują warunki środowiska państwa , w których nie występują surowce energetyczne (lub jest ich niewiele) pozyskują stosunkowo niewiele energii w elektrowniach cieplnych- państwa o gęstej sieci wodnej, z rzekami o dużym potencjale produkują energie w hydroelektrowniachZadanie 31. W tabeli przedstawiono udział krajów – głównych partnerów handlowych Niemiec i Polski w strukturze importu tych państw w 2012 podstawie danych w tabeli podaj dwa wnioski odnoszące się do struktury geograficznej importu Niemiec i głównym partnerem w strukturze importu Niemiec i Polski jest Holandia- Polska nie jest głównym partnerem w strukturze importu Niemiec, natomiast Niemcy dla Polski sąZadanie podając dwa argumenty, duży udział Niemiec w strukturze geograficznej importu Niemiec - sąsiad, kraj wysoko rozwinięty, należący do UE-Niemcy są producentem samochodów i silników, na które jest zapotrzebowanie na rynku polskimZadanie mapie zaznaczono położenie w Karpatach i Sudetach ośmiu parków trzech z nich wykonano fotografie A, B i Giewont, 5, Tatrzański PNB. Połonina Caryńska . 8. Bieszczadzki PNC. Szczeliniec Wielki, 2, PN Gór Stołowych***Zobacz również:Matura 2015. Geografia poziom rozszerzony dla TECHNIKUM [ODPOWIEDZI, ARKUSZE CKE] i inne przedmioty z tegorocznej matury. Również te najmniej popularne!Matura 2015: JĘZYK POLSKI poziom podstawowy dla TECHNIKUM [ODPOWIEDZI, ARKUSZE]Matura 2015: BIOLOGIA poziom rozszerzony dla TECHNIKUM [ODPOWIEDZI, ARKUSZE CKE]Matura 2015: MATEMATYKA poziom rozszerzony dla TECHNIKUM [ODPOWIEDZI, ARKUSZE CKE]Matura 2015 WOS [ODPOWIEDZI, ARKUSZE CKE]Matura 2015 FIZYKA [ODPOWIEDZI, ARKUSZE CKE] (0—1) Na mapie zaznaczono položenie dwóch stacji: A i B. Dokoñcz ponižsze zdania. Wybierz stacjq A albo B. Zimny prad morski wptywa na klimat stacji A/ B. Pustynia nadmorska ciagnie sie wzdtuž wybrzeŽa, na któ- rym potoŽona jest stacja A/ B. liczba uzyskanych punktów (0-1) Uzupelnij zdanie tak, aby byto prawdziwe. Wybierz

Zadanie: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 Zadanie 9. Na mapie literami A–C oznaczono położenie wybranych stacji meteorologicznych. Na podstawie: Atlas geograficzny świata, Warszawa 2012, s. 34. Zadanie Uszereguj oznaczone na mapie powyżej stacje od najmniejszej do największej średniej dobowej amplitudy temperatury powietrza. Uzupełnij schemat literami A, B, C we właściwej wskazówkę »pokaż odpowiedź Zadanie Wyjaśnij, na przykładzie stacji A i B, w jaki sposób zachmurzenie wpływa na średnią dobową amplitudę temperatury wskazówkę »pokaż odpowiedź

ԵՒμխ гоջሺցቿዝирс у
1. Меզаթеኽ ሣы ոниቾሥվ
2. Асругаст ዳωщ
3. Аζо աкոպ олаቁωቆ твըሙястянι
Ըթ ዠра գሽсυзеνаցу

Skala mapy określa, jaki jest stosunek odległości na mapie do odległości w terenie. Skala 1: 30 000 000 oznacza, że 1 cm na mapie odpowiada 30 000 000 cm, czyli 300 km na powierzchni Ziemi. Obraz Azji na omawianej mapie jest dużo bardziej szczegółowy niż na mapach świata, znajdujących się w pierwszym tomie atlasu.

Przejdź do zawartości Ile dni do matury?KontaktMoje kontoKoszyk Kursy WideoKursy E-bookKorepetycjeFiszkiNotatki i ZadaniaO NasBlog Geografia fizyczna PolskiPiotr Tomkowski2021-09-18T19:22:00+02:00 Zadania maturalne z Geografii Temat: Geografia fizyczna Polski Zadania pochodzą z oficjalnych arkuszy maturalnych CKE, które służyły przeprowadzaniu majowych egzaminów. Czteroznakowy kod zapisany przy każdym zadaniu wskazuje na jego pochodzenie: S/N – „stara”/”nowa” formuła; P/R – poziom podstawowy/rozszerzony; np. 08 – rok 2008. Zbiór zadań maturalnych w formie arkuszy, możesz pobrać >> TUTAJ <<. Zadanie 1. (SP05) Zakreśl dwa zdania charakteryzujące cechy wód podziemnych Żuław Wiślanych. a) Zalegają bardzo płytko. b) Zalegają bardzo głęboko. c) Są zanieczyszczone, ponieważ rozkładające się w wodzie cząstki organiczne zawierają metan i związki żelaza. d) Nie są zanieczyszczone, ponieważ zalegają w aluwiach. Zadanie 2. (SP06) W 1997 r. w dorzeczu Odry wystąpiła wielka powódź o niespotykanej dotychczas skali. Uzupełnij schemat, wpisując w odpowiednie pola litery (B–H), którymi oznaczono różne przyczyny powodzi i ich skutki: A. Zmniejszenie retencji dorzecza. B. Zmniejszenie powierzchni lasów. opady deszczu. D. Regulacja doliny Odry. E. Duża ilość dopływów Odry biorących początek w Sudetach. F. Rozwój budownictwa na obszarze terasy zalewowej, brak konserwacji wałów przeciwpowodziowych. G. Wezbranie wody w rzekach i przerwanie wałów przeciwpowodziowych. H. Mała pojemność zbiorników wodnych na Odrze i jej dopływach. Zadanie 3. (SP08) Mapa przedstawia rozmieszczenie wybranych miejscowości w Polsce. Zaznacz zestawienie miejscowości, których dane klimatyczne potwierdziłyby przejściowość klimatu Polski. A. Zielona Góra, Nowy Targ, Łódź B. Biała Podlaska, Białystok, Nowy Targ C. Białystok, Łódź, Biała Podlaska D. Zielona Góra, Łódź, Biała Podlaska Zadanie 4. (SP08) Tabela przedstawia dane klimatyczne wybranych stacji meteorologicznych w Polsce. T – średnia temperatura powietrza w ºC O – opady atmosferyczne w mm Z podanych poniżej pięciu cech klimatu wybierz po dwie cechy, którymi Świnoujście i Nowy Targ odróżniają się od pozostałych stacji wymienionych w tabeli. Cechy klimatu: 1. łagodna zima i chłodne lato 2. najwyższa roczna suma opadów 3. chłodne lato i mroźna zima 4. najmniejsza roczna amplituda temperatury 5. najniższa roczna suma opadów Cechy klimatu Świnoujścia: ………….., ………….. Cechy klimatu Nowego Targu: ………….., ………….. Cechy klimatu Świnoujścia: 1, 4 Cechy klimatu Nowego Targu: 2, 3Zadanie 5. (SP08) Na mapie Polski zaznaczono główne rejony występowania typu gleby, która wytworzyła się na obszarach zarastających bagien i zanikających jezior. Zaznacz nazwę typu gleby, której występowanie przedstawiono na mapie. A. czarne ziemie B. czarnoziemy C. brunatne D. bielice Zadanie 6. (SP09) Na rysunku przedstawiono wybrane pasma górskie w Górach Świętokrzyskich. Na podstawie rysunku i własnej wiedzy wpisz obok każdego zdania literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, gdy zdanie jest fałszywe. Pasma: Chęcińskie i Masłowskie są wyrzeźbione z tego samego rodzaju skał. …….. Pasma: Chęcińskie i Zelejowskie są wyrzeźbione ze skał osadowych. …….. Pasma: Zgórskie i Dymińskie są wyrzeźbione ze skał magmowych. …….. Zadanie 7. (SP09) Na mapie zaznaczono wybrane krainy geograficzne. a) Przyporządkuj do numerów w tabeli nazwy krain geograficznych wybrane z poniższych. Bieszczady, Pieniny, Nizina Śląska, Wyżyna Śląska, Wyżyna Lubelska, Żuławy Wiślane, Pojezierze Suwalskie b) Podaj numery trzech obszarów, które spośród zaznaczonych na mapie numerami 1 – 7 mają najkorzystniejsze warunki naturalne dla rolnictwa. 3 – Pojezierze Suwalskie 5 – Wyżyna Lubelska 7 – Bieszczady 2, 4, 5Zadanie 8. (SP09) Zaznacz dwie przyczyny, które mogłyby spowodować wzrost zasolenia wody w Morzu Bałtyckim. A. Wzrost rocznej sumy opadów na obszarze zlewiska Bałtyku. B. Spadek rocznej sumy opadów na obszarze zlewiska Bałtyku. C. Wzrost średniej rocznej temperatury powietrza na obszarze zlewiska Bałtyku. D. Obniżenie średniej rocznej temperatury powietrza na obszarze zlewiska Bałtyku. Zadanie 9. (SP10) Przyporządkuj każdemu z podanych obszarów Polski charakterystyczny dla niego typ genetyczny jezior. Nazwy typów jezior wybierz spośród podanych poniżej. Typy jezior: cyrkowe, deltowe, krasowe, przybrzeżne, rynnowe. przybrzeżne, rynnowe, cyrkowe, deltoweZadanie 10. (SP10) Na mapie poziomicowej przedstawiono fragment pradoliny Redy i Łeby. Na podstawie przedstawionego na mapie przykładu pradoliny podkreśl dwie cechy tej formy rzeźby. A. Pradolina jest szeroką doliną o płaskim dnie. B. Jest to U-kształtna dolina utworzona przez lodowiec górski. C. Dnem pradoliny płyną rzeki o dużych spadkach wody. D. Dno pradoliny jest często zabagnione. E. Profil poprzeczny pradoliny ma kształt litery V. Zadanie 11. (SP10) W tabeli przedstawiono średnie miesięczne temperatury powietrza i miesięczne sumy opadów w Krakowie i Zakopanem. a) Na podstawie danych w tabeli podkreśl cechę klimatu Zakopanego. A. Występowanie średniej temperatury rocznej o wartości poniżej 0 °C. B. Występowanie rocznej amplitudy temperatury o wartości poniżej 20 °C. C. Przewaga opadów w półroczu chłodnym. D. Występowanie sumy opadów rocznych o wartości poniżej 1000 mm. b) Podaj przyczynę różnicy między sumą opadów rocznych w Krakowie i w Zakopanem. B. Zakopane jest położone wyżej niż 12. (SP11) Uzupełnij zdanie, wpisując nazwy mórz. Obszar Polski należy do zlewisk trzech mórz: Morza Bałtyckiego oraz Morza ……………………… i Morza ………………………. . Zadanie 13. (SP11) Na podstawie opisów rozpoznaj trzy kraje graniczące z Polską. Wpisz do tabeli nazwę każdego z krajów obok jego opisu. Zadanie 14. (SP12) Na klimatogramach przedstawiono średnie miesięczne temperatury powietrza i sumy opadów atmosferycznych w Warszawie i we Wrocławiu oraz w dwóch miejscach w Karkonoszach – na Śnieżce i w Karpaczu. a) Podaj litery, którymi oznaczono klimatogramy narysowane dla Śnieżki i Karpacza. Śnieżka ………….. Karpacz ………….. b) Uzupełnij zdanie, wpisując odpowiednią literę. Najwyższa roczna amplituda temperatury powietrza jest w miejscu, dla którego klimatogram oznaczono literą ………….. . Zadanie 15. (SP12) Przyporządkuj krainom geograficznym Polski charakterystyczne dla nich formy rzeźby. Zadanie 16. (SP12) Na mapie przedstawiono rozkład średniej rocznej sumy opadów atmosferycznych (mm) w Polsce w latach 1971–2000. a) Uporządkuj miasta według rosnącej rocznej sumy opadów atmosferycznych. Miasta: A. Bielsko-Biała, B. Lesko, C. Olsztyn, D. Poznań, E. Zamość b) Na podstawie analizy sumy opadów atmosferycznych wzdłuż linii A–B sformułuj prawidłowość dotyczącą zróżnicowania wartości rocznej sumy opadów w zależności od wysokości D – E – C – B – A Wartość rocznej sumy opadów atmosferycznych zwiększa się wraz ze wzrostem wysokości 17. (SP13) Na rysunkach przedstawiono wybrane struktury geologiczne. Przyporządkuj każdej z wymienionych krain geograficznych numer rysunku, który przedstawia charakterystyczną dla niej strukturę geologiczną. Pojezierze Suwalskie …………. Sudety …………. Pojezierze Suwalskie – 3 Sudety – 1Zadanie 18. (SP13) Wpisz pod każdym z opisów nazwę masy powietrza atmosferycznego kształtującą opisaną pogodę w Polsce. Nazwy mas powietrza dobierz z wymienionych. zwrotnikowa kontynentalna, arktyczna, polarna kontynentalna, polarna morska Masa powietrza, która napływa nad Polskę głównie wiosną – w kwietniu i w maju. Sprowadza pogodę na ogół bezchmurną oraz krótkotrwałe, ale silne jak na tę porę roku, spadki temperatury powietrza (tzw. „zimni ogrodnicy”). ………………………………………………………………………… Masa powietrza najczęściej napływająca nad Polskę. Jej napływ powoduje latem znaczne zachmurzenie, ochłodzenie i wzrost wilgotności, natomiast zimą odwilż i częste mgły. ………………………………………………………………………… Masa powietrza napływająca znad Europy Wschodniej i Azji, przynosi słoneczną pogodę, latem powoduje wzrost temperatury powietrza, a zimą jej spadek. ………………………………………………………………………… arktyczna polarna morska polarna kontynentalnaZadanie 19. (SP13) Na mapie Polski zaznaczono wybrane obszary o różnych typach rzeźby. W tabeli opisano typy rzeźby charakterystyczne dla obszarów zaznaczonych na mapie i oznaczonych numerami od 1 do 3. Dobierz do każdego z opisów nazwę typu rzeźby oraz numer, którym oznaczono na mapie obszar jego występowania. Typ rzeźby: młodoglacjalna, staroglacjalna, krasowa, lessowa. krasowa 3 lessowa 2 staroglacjalna 1Zadanie 20. (SP15) Wpisz do tabeli: ‒ nazwy największego i najgłębszego jeziora w Polsce ‒ typy genetyczne tych jezior, wybrane z podanych poniżej. cyrkowe morenowe rynnowe krasowe Największe: Śniardwy, morenowe Najgłębsze: Hańcza, rynnoweZadanie 21. (SP15) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Rzeźba młodoglacjalna jest charakterystyczna dla: A. Beskidu Niskiego. B. Niziny Śląskiej. C. Wyżyny Lubelskiej. D. Pojezierza Mazurskiego. Zadanie 22. (SP15) Na rysunku przedstawiono rozkład zasolenia wód powierzchniowych w Morzu Bałtyckim. a) Na podstawie rysunku sformułuj wniosek dotyczący przestrzennego rozkładu zasolenia wód powierzchniowych w Morzu Bałtyckim. b) Podaj dwie przyczyny niskiego wskaźnika zasolenia wody w Morzu Bałtyckim. Wraz ze wzrostem odległości od Cieśnin Duńskich stopień zasolenia wód powierzchniowych Morza Bałtyckiego maleje. − Utrudniona wymiana wód z oceanem. − Duży dopływ rzekami wody słodkiej z 23. (SP16) Na mapie literami od A do E oznaczono wybrane obszary Polski. Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F ‒ jeśli jest fałszywa. Zadania 24. (SP16) Zaznacz dwie skały, których występowanie na obszarze Polski jest związane z działalnością lądolodu i wód lodowcowych. A. łupek B. piaskowiec C. glina D. żwir E. marmur Zadanie 25. (SP16) Na mapie numerami od 1 do 4 oznaczono wybrane obszary Polski należące do zlewisk różnych mórz. Przyporządkuj do obszarów podanych w tabeli nazwy mórz, do których zlewisk te obszary należą. Wpisz obok numerów obszarów nazwy mórz, dobrane z podanych poniżej. Morze Bałtyckie Morze Białe Morze Czarne Morze Północne 1 – Bałtyckie 2 – Północne 3, 4 – CzarneZadanie 27. (SP17) Na rysunku przedstawiono zróżnicowanie średniej temperatury powietrza w styczniu w Polsce. a) Na podstawie mapy sformułuj wniosek dotyczący przestrzennego zróżnicowania średniej temperatury powietrza w styczniu w pasie nizin środkowopolskich. b) Średnia temperatura powietrza w styczniu na części obszaru gór w Polsce oraz w północno-wschodniej części naszego kraju jest niższa niż −5ºC. Podaj główny geograficzny czynnik klimatotwórczy, który przyczynia się do występowania niskich wartości średniej temperatury powietrza w styczniu na każdym z tych obszarów. Góry w Polsce: …………………………………………………………………………………………………………………………………… Północno-wschodnia Polska: …………………………………………………………………………………………………………………………………… – Wartość średniej temperatury powietrza w styczniu spada z zachodu na wschód. – Wraz ze wzrostem długości geograficznej spada wartość średniej temperatury powietrza w styczniu. Góry w Polsce: wysokość Północno-wschodnia Polska: odległość od oceanu (kontynentalizm)Zadanie 28. (SP17) Klimat Polski charakteryzuje się dużą zmiennością i różnorodnością warunków pogodowych w ciągu roku. W tabeli podano wybrane cechy pogody, które wpływają na gospodarkę rolną w Polsce. Uzupełnij tabelę. Wpisz obok każdego opisu literę oznaczającą okres, w którym ta cecha może występować, oraz numer oznaczający skutek tej cechy dla rolnictwa w Polsce. Okresy: A. kwiecień − maj B. lipiec − sierpień C. październik − listopad D. grudzień – styczeń Skutki dla rolnictwa: mniejsze zbiory ziemniaków mniejsze zbiory żyta ozimego większe zbiory kukurydzy D, 2 A, mniejsze zbiory jabłek B, 1Zadanie 29. (SP18) Na klimatogramach przedstawiono cechy klimatu Koszalina i Suwałk. a) Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeżeli informacja jest prawdziwa, albo F – jeżeli jest fałszywa. b) Na podstawie wykresów uzasadnij dwoma argumentami, że w Suwałkach klimat jest bardziej kontynentalny niż w Koszalinie. P, F, F, P − Roczna amplituda temperatury powietrza w Suwałkach jest wyższa niż w Koszalinie. − Średnia temperatura powietrza stycznia w Suwałkach jest niższa niż w Koszalinie. − Roczna suma opadów w Suwałkach jest mniejsza niż w Koszalinie. − Zimy w Suwałkach są chłodniejsze niż w Koszalinie. − Termiczna zima trwa dłużej w Suwałkach. − Okres wegetacyjny trwa krócej w 31. (SP18) Uzupełnij tabelę. Wpisz obok cechy wybrzeża Morza Bałtyckiego nazwę odpowiedniego procesu oraz nazwę czynnika, który kształtuje tę cechę. akumulacja ‒ prądy przybrzeżne erozja (abrazja) ‒ fale morskie akumulacja ‒ wiatrZadanie 32. (SR05) Uzupełnij tabelę obrazującą genezę i wiek wybranych surowców mineralnych Polski. 1. węgiel kamienny, 2. w wyniku ewaporacji (parowania) wody morskiej, 3. skały węglanowe (wapień, margle).Zadanie 33. (SR05) Na podstawie poniższych informacji podaj nazwę pięter roślinnych występujących w Polsce: a) Występuje powyżej górnej granicy lasu, a poniżej hal w Tatrach: …………………………………. b) Występuje bezpośrednio powyżej piętra lasów mieszanych jodłowo-bukowych w Sudetach i w Tatrach.: ………………………………………………………………. c) Występuje powyżej piętra lasów bukowych (i zarośli olchy kosej) w Bieszczadach: ………………………………………………………… a) kosodrzewina (kosówka), b) regiel górny lub lasy świerkowe, c) łąki górskie (połoniny, hale).Zadanie 34. (SR05) Dokonaj analizy mapy, przedstawiającej występowanie powodzi w Polsce (zał. 3). a) Sformułuj spostrzeżenia dotyczące rozmieszczenia powodzi w Polsce (wg typów zaznaczonych na mapie). b) Wyjaśnij, czym są spowodowane powodzie w Polsce, uwzględniając ich typy oraz miesiące ich najczęstszego występowania. a) – powodzie opadowe najczęściej występują w dolinach większych rzek, – najwięcej powodzi spowodowanych nawalnymi deszczami występuje w dorzeczu górnej Wisły i Odry, – powodzie roztopowe występują, np. w Kotlinie Sandomierskiej b) – powodzie roztopowe spowodowane są szybkim topnieniem śniegu, zatorami lodowymi, trudnością wsiąkania przy zamarzniętym podłożu, występują w miesiącach zimowych, wiosennych (listopad-kwiecień) – powodzie opadowe spowodowane długotrwałymi opadami najczęściej występują od kwietnia do listopada, – powodzie spowodowane nawalnymi deszczami są wynikiem dużej ilości opadów występujących w krótkim czasie, najczęściej w okresie letnich burz (maj październik; maksimum lipiec i sierpień)Zadanie 35. (SR05) Mapa (zał. 4) przedstawia obszary ekologicznego zagrożenia w Polsce. Dla każdego z niżej podanych obszarów podaj przyczynę degradacji środowiska przyrodniczego (gałąź gospodarki, obiekt przemysłowy lub inną przyczynę): − bełchatowski − tarnobrzeski − legnicko- głogowski − krakowski Bełchatowski – górnictwo odkrywkowe węgla brunatnego, elektrownia. Tarnobrzeski – górnictwo siarki, zakłady siarkowe. Legnicko-Głogowski – górnictwo i hutnictwo miedzi. Krakowski np.: – hutnictwo żelaza i stali, – emisja zanieczyszczeń pochodzących z lokalnych kotłowni, – przenoszone przez wiatry zachodnie z GOP-uZadanie 36. (SR06) Na rysunku przedstawiono schematyczny przekrój geologiczny przez Tatry. Korzystając z rysunku, uszereguj podane niżej wydarzenia geologiczne od najstarszego do najmłodszego, wpisując do ramki cyfry odpowiadające wydarzeniom. 1. Fałdowanie osadów w wyniku nacisku płyt litosfery. 2. Niszczenie osadów płaszczowinowych i trzonu granitowego przez czynniki zewnętrzne. 3. Odrywanie płaszczowin od podłoża i przesuwanie w kierunku północnym. 4. Intruzja magmowa. 5. Gromadzenie osadów w zbiorniku morskim. Zadanie 37. (SR06) Podkreśl właściwe określenia w nawiasach, tak aby zdania przedstawiały zależności zachodzące między elementami środowiska. a) Zamarzanie wsiąkającej w szczeliny skalne wody może doprowadzić do (rozpuszczania skał i powstawania nacieków / łuszczenia się skał i powstawania ostańców / rozpadu blokowego skał i powstawania gołoborzy). b) Sudety jako góry zrębowe powstały w wyniku (ruchów epeirogenicznych / intruzji magmowych / ruchów tektonicznych). c) W Kotlinie Warszawskiej występują wody subartezyjskie, co uwarunkowane jest (antyklinalnym ułożeniem warstw skalnych / nieckowatym ułożeniem na przemian warstw nieprzepuszczalnych i przepuszczalnych / położeniem obszaru w strefie granicy platformy wschodnioeuropejskiej). rozpadu blokowego skał i powstawania gołoborzy ruchów tektonicznych nieckowatym ułożeniem na przemian warstw nieprzepuszczalnych i przepuszczalnychZadanie 38. (SR06) a) Podaj, którą z form oznaczonych na rysunku literami A i B budują osady aluwialne. b) Wymień dwie przyrodnicze cechy Zatoki Gdańskiej sprzyjające powstawaniu formy A. A 1. Brak silnych ruchów wód morskich – prądów przybrzeżnych, pływów i falowania. 2. Płytkość zatoki i odgrodzenie jej wód Mierzeją 39. (SR06) W granicach polskiej części Mierzei Wiślanej projektowana jest budowa sztucznego przekopu (rysunek z zadania 7.).Podaj dwie korzyści gospodarcze, jakie ta inwestycja może przynieść gminom położonym nad Zalewem Wiślanym. 1. Ożywienie funkcji portowych Elbląga (i innych ośrodków położonych w Polsce nad Zalewem Wiślanym) wskutek bezpośredniego połączenia z Zatoką Gdańską. 2. Skrócenie drogi transportu z Zalewu Wiślanego do Zatoki Gdańskiej bez konieczności przekraczania granicy z 40. (SR06) Podaj, które z wymienionych niżej czynników rozwoju rolnictwa odnoszą się do Wyżyny Lubelskiej, a które charakteryzują Nizinę Śląską. A. okres wegetacji trwający 220-230 dni B. duże powierzchnie czarnoziemów i rędzin C. duże powierzchnie czarnych ziem i mad D. średni na tle kraju poziom kultury rolnej E. dużyudziałpracującychwrolnictwiewogólnejliczbieludnościzawodowoczynnej F. zużycie nawozów sztucznych na 1 ha użytków rolnych wyższe niż średnio w kraju Wyżyna Lubelska: ………, ………., ……… Nizina Śląska: ………., …………, ………. Wyżyna Lubelska: B, D, E Nizina Śląska: A, C, FZadanie 41. (SR06) Podaj przyczyny uznania współpracy na rzecz ochrony środowiska za działanie priorytetowe w euroregionie Nysa. Zadecydowała o tym sytuacja ekologiczna – jest to obszar o silnej degradacji środowiska wynikającej z przetwarzania węgla brunatnego w każdym z sąsiedzkich krajów objętych tym euroregionem (Polska, Niemcy, Czechy).Zadanie 42. (SR07) Uzupełnij poniższą tabelę, wykonując polecania a) i b). a) Wpisz chronologicznie podane poniżej okresy geologiczne. perm, trias, neogen, karbon b) Każdemu z wyżej wymienionych okresów geologicznych przyporządkuj surowiec, który powstał w tym czasie na podanym obszarze. Surowce mineralne: A. ropa naftowa na północ od Przylądka Rozewie B. rudy cynku i ołowiu w okolicach Olkusza C. węgiel kamienny w Zagłębiu Lubelskim D. węgiel brunatny w Zagłębiu Bełchatowskim Karbon, perm, trias, neogen C, A, B, DZadanie 43. (SR07) Na mapie przedstawiono średnie roczne sumy opadów atmosferycznych w Polsce w 2004 roku. Zaznacz literę, którą oznaczono zestawienie miejscowości uporządkowanych według malejącej rocznej sumy opadów atmosferycznych. A. Lublin, Warszawa, Koszalin B. Zakopane, Szczecin, Olsztyn C. Kraków, Olsztyn, Poznań D. Kraków, Szczecin, Olsztyn Zadanie 44. (SR07) Wielkość opadów na Kujawach wynika z braku wzniesień na obszarze tego regionu i położenia w „cieniu opadowym”. Wykorzystaj mapę z zadania 16. oraz własną wiedzę i wyjaśnij, dlaczego Kujawy położone są w „cieniu opadowym”. Kujawy znajdują się po zawietrznej stronie wzniesień Pojezierza Pomorskiego. Na północno-zachodnich stokach wzniesień pojezierza skrapla się para wodna zawarta w wilgotnych masach powietrza i na Kujawy napływa mniej wilgotne 45. (SR07) Uzupełnij tabelę. a) Wpisz po jednym charakterystycznym typie gleby dla każdego z podanych obszarów. Typ gleby dobierz z niżej podanych. czarnoziemy, gleby bielicowe, mady, rędziny b) Dokonaj oceny przydatności dla rolnictwa podanych typów gleb. mady + czarnoziemy + gleby bielicowe –Zadanie 46. (SR08) Przyporządkuj danym klimatycznym w tabeli nazwy następujących stacji meteorologicznych: Białystok, Nowy Targ, Poznań, Świnoujście. Poznań Świnoujście Nowy Targ BiałystokZadanie 47. (SR08) Układ sieci rzecznej w Polsce cechuje asymetria dorzeczy dwóch największych rzek, a sieć rzeczna na obszarze nizin Polski wykazuje układ zarówno południkowy, jak i równoleżnikowy. Zaznacz dwa czynniki, które wpłynęły na opisany układ sieci rzecznej na nizinach Polski. A. Pochylenie obszaru Polski z SE ku NW. B. Obecność kanałów i rowów melioracyjnych. C. Eksploatacja złóż surowców mineralnych. D. Występowanie wału i niecek tektonicznych. E. Zbliżony do równoleżnikowego przebieg pradolin. Zadanie 48. (SR08) Polska jest krajem o małych zasobach wód, zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych. Działalność człowieka może prowadzić do zmniejszenia zasobów wody, ale może także przynosić skutki pozytywne. Zaproponuj trzy możliwe do realizacji działania, które powinny być stosowane w Polsce w celu powiększenia lub odtwarzania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych. 1. Stosowanie zamkniętych obiegów wody w procesach przemysłowych. 2. Oszczędzanie wody w gospodarstwach domowych, np. poprzez zakładanie wodomierzy i dbanie o szczelność armatury. 3. Budowa zbiorników retencyjnych na rzekach w celu zwiększenia możliwości zaopatrywania w wodę ludności i rolnictwa w okresach niskich stanów 49. (SR08) Duże miasta odznaczają się wyższą temperaturą w porównaniu z obszarami podmiejskimi. Zjawisko to nazywane „miejską wyspą ciepła” ilustruje na przykładzie Warszawy poniższy rysunek. Izotermy średniej rocznej temperatury powietrza w Warszawie dla lat 1961-1980. a) Podaj dwie przyczyny powstawania „miejskiej wyspy ciepła”. b) Konsekwencją̨ „miejskiej wyspy ciepła” oraz emisji zanieczyszczeń powietrza jest ukształtowanie się lokalnego klimatu miasta. Skreśl w nawiasach określenia błędne, aby cechy klimatu miasta były prawdziwe. Klimat miasta w porównaniu terenami podmiejskimi odznacza się cechami: – (wyższymi / niższymi) sumami opadów atmosferycznych – bryzą miejską, która wieje (od centrum / ku centrum) miasta. 1. Emisja ciepła z budynków ogrzewanych zimą oraz wykorzystywanych w miastach środków transportu. 2. Silniejsze nagrzewanie się w ciągu słonecznego dnia betonowych budynków i ulic niż otaczających ich terenów pokrytych roślinnością. – wyższymi sumami opadów – bryzą miejską, która wieje ku centrum 50. (SR08) Mapa przedstawia rozmieszczenie głównych jednostek tektonicznych Polski. a) Uzupełnij tabelę, wpisując obok każdego z podanych surowców nazwę jednostki tektonicznej, na obszarze której dany surowiec jest eksploatowany. Nazwy jednostek dobierz z podanych. niecka brzeżna, zapadlisko przedkarpackie, monoklina przedsudecka, zapadlisko śląsko-krakowskie b) Podaj numery, którymi jednostki te oznaczono na mapie. monoklina przedsudecka 13 zapadlisko przedkarpackie 16Zadanie 51. (SR09) Strzałki na mapie wskazują położenie wybranych zbiorników wodnych w Polsce, oznaczonych numerami 1 – 5. a) Uporządkuj poniżej podane zbiorniki wodne w kolejności od najstarszego do najmłodszego, wpisując ich nazwy w odpowiednie miejsca tabeli. Łebsko, Gopło, Solińskie b) Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli numery, którymi oznaczono podane zbiorniki wodne na mapie. Od najstarszego: Gopło, Łebsko, Solińskie Łebsko – 1, Gopło – 3, Solińskie – 5Zadanie 52. (SR09) Wykorzystując rysunek przedstawiający rozmieszczenie wybranych form polodowcowych, rozwiąż zadania. a) Wyjaśnij, dlaczego Noteć koło Bydgoszczy zmienia kierunek płynięcia z południkowego na równoleżnikowy. …………………………………………………………………………………………………………………………………… Noteć wykorzystuje pradolinę, którą płynie na zachód zgodnie ze spadkiem 54. (SR09) a) Spośród podanych obszarów podkreśl ten, który jest szczególnie zagrożony występowaniem osuwisk. A. Żuławy Wiślane B. Równina Wrocławska C. Beskid Niski D. Kotlina Oświęcimska b) Podaj dwie antropogeniczne przyczyny powstawania osuwisk. C. Beskid Niski ● Wylesienie stoków górskich. ● Zachwianie mechanicznej równowagi mas skalnych na skutek odkrywkowej eksploatacji 55. (SR10) Uzupełnij tabelę, wpisując obok każdego obiektu nazwę odpowiedniego czynnika oraz nazwę procesu rzeźbotwórczego, który doprowadził do jego powstania. Czynniki i procesy wybierz spośród podanych poniżej. Czynniki rzeźbotwórcze: lodowiec górski, morze, rzeka, wiatr, woda z CO2, wody fluwioglacjalne. Procesy rzeźbotwórcze: abrazja, akumulacja, egzaracja, erozja boczna, korazja, krasowienie. Czarny Staw – lodowiec górski − egzaracja Klif w Jastrzębiej Górze – morze − abrazja Mierzeja Helska – morze – akumulacja Wydmy w Słowińskim Parku Narodowym – wiatr – akumulacja Zadanie 56. (SR10) Na mapie numerami 1−6 oznaczono wybrane parki narodowe Polski. W poniższej tabeli przedstawiono opisy parków narodowych. a) Uzupełnij tabelę, wpisując nazwy opisanych poniżej parków narodowych oraz numery, którymi te parki oznaczono na mapie. b) Podaj numer, którym oznaczono park narodowy położony na obszarze – Beskidu Niskiego ……………. – Karkonoszy ……………. PN Gór Stołowych – 4 Drawieński PN – 1 Bieszczadzki PN – 6 Roztoczański PN – 2 Beskid Niski – 5 Karkonosze – 3Zadanie 57. (SR11) Poniżej przedstawiono Żuławy (stan ok. 1300 r. i współcześnie). a) Wymień dwie zmiany w środowisku przyrodniczym obszaru przedstawionego na mapach, które nastąpiły od końca XIII wieku do czasów obecnych. b) Na podstawie rysunków i własnej wiedzy podaj nazwę genetycznego typu jeziora oznaczonego literą X. …………………………………………………………… • Zmniejszyła się powierzchnia Zalewu Wiślanego. • Zmieniła się lokalizacja ujścia Wisły. DeltoweZadanie 58. (SR11) Trzęsienia ziemi mają różną genezę. Poniższy tekst opisuje trzęsienie ziemi, które wystąpiło w Polsce w 2008 roku. Trzęsienie ziemi Rankiem 16 grudnia 2008 r. na Pomorzu – w rejonie Słupska, Koszalina i Międzyzdrojów – zatrzęsły się szyby, a meble zaczęły podskakiwać. Było to trzęsienie ziemi, którego epicentrum znajdowało się w Szwecji. Zdaniem geologów przyczyną trzęsienia jest podnoszenie się Skandynawii po ustąpieniu lądolodu, powodujące tarcia w strefie styku struktur Praeuropy i Mezoeuropy. Na podstawie: J. Kądziołka, Świat – panorama, [w:] Geografia w Szkole, Nr 1, styczeń/luty 2009 Wykonaj polecenia na podstawie tekstu i własnej wiedzy. a) Zaznacz nazwę procesu geologicznego, który zdaniem geologów jest przyczyną opisanego trzęsienia ziemi. A. ruchy epejrogeniczne B. ruchy górotwórcze C. ruchy izostatyczne D. ruchy masowe b) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Trzęsienia ziemi na Haiti (2010 r.) i w Indonezji (2004 r.) wystąpiły na obszarach położonych A. w ryftach oceanicznych. B. w strefach subdukcji. C. w obrębie uskoków transformacyjnych. D. w ryftach kontynentalnych. Zadanie 59. (SR11) Uzupełnij tabelę, wpisując odpowiedni czynnik lub proces rzeźbotwórczy, który doprowadził do powstania podanych form terenu. krasowienie, lądolód, fale morskie, egzaracjaZadanie 60. (SR12) Na mapie hipsometrycznej zaznaczono literami A – F wybrane miejsca w Polsce. Uzupełnij tabelę. Wpisz obok każdej formy terenu:– nazwę dominującego procesu rzeźbotwórczego, który doprowadził do jej powstania, oraz nazwę pasa rzeźby, w którym ta forma występuje– literę, którą na mapie oznaczono miejsce występowania tej formy. Procesy i pasy rzeźby wybierz spośród podanych poniżej. Proces rzeźbotwórczy: abrazja, akumulacja, deflacja, egzaracja, korazja, krasowieniePas rzeźby: gór, kotlin podkarpackich, pojezierzy, pobrzeży, nizin środkowopolskich, wyżyn. krasowienie – wyżyn – F akumulacja – pojezierzy – C abrazja – pobrzeży – AZadanie 61. (SR12) Poniżej przedstawiono teren osuwiskowy w Lachowicach w Beskidzie Małym przed wystąpieniem osuwiska (A) i po jego zejściu (B). Uzupełnij schemat przyczynowo-skutkowy dotyczący osuwisk. a) Na podstawie własnej wiedzy wpisz po jednej przyczynie meteorologicznej, geologicznej i antropogenicznej występowania osuwisk. b) Na podstawie powyższej mapy wpisz po jednym skutku występowania osuwisk dla hydrosfery, rzeźby terenu i gospodarki. a) – Przyczyna meteorologiczna: intensywne lub długotrwałe opady deszczu – Przyczyna geologiczna: podcięcie stoku o dużym nachyleniu przez erozję rzeki – Przyczyna antropogeniczna: pozbawienie stoku szaty roślinnej (np. wycięcie lasów) b) – Skutki dla hydrosfery: powstanie jeziora osuwiskowego – Skutki dla rzeźby terenu: powstanie niszy osuwiska, zagłębienia osuwiskowego, rozpadlin osuwiskowych i wałów osuwiskowych – Skutki dla gospodarki: uszkodzenie i zniszczenie domów oraz infrastruktury (dróg, linii energetycznych)Zadanie 62. (SR12) Poniżej przedstawiono występowanie wód podziemnych w skałach różnego wieku w Polsce (ogółem i w poszczególnych województwach). a) Każdemu opisowi struktury występowania wód podziemnych przyporządkuj województwo, którego ten opis dotyczy. Wpisz do tabeli numery, którymi oznaczono na mapie te województwa oraz ich nazwy. b) Podaj nazwę metody kartograficznej, którą zastosowano do przedstawienia struktury występowania wód podziemnych w Polsce. Metoda …………………………………………………………………… 4 – podlaskie 11 – świętokrzyskie metoda kartodiagramuZadanie 63. (SR13) W tabeli zestawiono wybrane cechy położenia geograficznego Polski. Do każdej z cech położenia geograficznego Polski dobierz po jednej z podanych konsekwencji, które z tych cech wynikają. Konsekwencje: A. Najniższe roczne amplitudy temperatury powietrza występują na południowych krańcach kraju. B. 91% powierzchni kraju zajmują niziny, na których wykształciły się głównie gleby brunatne i bielicowe. C. Latem nad morzem dzień jest o około godzinę dłuższy niż na południu Polski. Natomiast zimą dzień nad morzem jest o około godzinę krótszy. D. Różnice czasu słonecznego, objęcie obszaru Polski strefą czasu środkowoeuropejskiego. Zadanie 64. (SR13) Na mapie liniami A, B, C zaznaczono zasięgi występowania wybranych zjawisk geograficznych w Polsce. Uzupełnij tabelę numerami objaśnień linii zaznaczonych na mapie. Granica zasięgu buka. 2. Granica między dorzeczem Wisły i Odry. 3. Granica między obszarem młodoglacjalnym i staroglacjalnym. 4. Granica między strukturami paleozoicznymi a platformą prekambryjską. Zadanie 65. (SR13) Wpisz do tabeli litery, którymi oznaczono pradoliny, porządkując je w kolejności położenia na obszarze Polski z północy na południe. Pradolina: A. Biebrzy-Narwi B. Redy-Łeby C. Barycko-Głogowska D. Warszawsko-Berlińska Zadanie 66. (SR14) Założono, że wymienione poniżej formy polodowcowe powstały w wyniku działalności lądolodu w Polsce podczas tego samego zlodowacenia. A. morena czołowa B. sandr C. morena denna D. pradolina Wpisz do schematu litery, którymi oznaczono podane formy. Uwzględnij kolejność położenia od północy ku południowi. Zadanie 67. (SR14) Na mapie literami od A do D oznaczono wybrane obszary, na których występują formy polodowcowe. Do każdej z wymienionych w tabeli form polodowcowych przyporządkuj region geograficzny, dla którego ta forma jest charakterystyczna, oraz literę oznaczającą ten region na mapie. Nazwy regionów wybierz spośród podanych. Wał Trzebnicki, Równina Tucholska, Kotlina Warszawska morena czołowa: Wał Trzebnicki, D sandr: Równina Tucholska, AZadanie 68. (SR15) Na mapie oznaczono numerami od 1 do 6 położenie geograficzne wybranych miast. a) Podaj – spośród zaznaczonych na mapie – numery, którymi oznaczono dwa miasta o najwyższych wartościach średniej rocznej temperatury powietrza. ………. ………. b) Podaj numery, którymi oznaczono dwa miasta, dla których charakterystyczna jest najwyższa wartość rocznej amplitudy temperatury powietrza atmosferycznego. ………. ………. Zadanie 69. (SR15) Na rysunkach przedstawiono plany batymetryczne wybranych typów genetycznych jeziorw Polsce, wykonane w różnej skali. Przyporządkuj każdemu z jezior odpowiedni typ genetyczny. Wpisz do tabeli nazwy typów genetycznych wybrane z podanych poniżej. Cyrkowe, morenowe, przybrzeżne, rynnowe, tektoniczne A – cyrkowe B – morenowe C – rynnoweZadanie 70. (SR15) Na mapie zaznaczono położenie w Karpatach i Sudetach ośmiu parków trzech z nich wykonano fotografie A, B i C. Każdej z fotografii przyporządkuj nazwę przedstawionego obiektu oraz numerów oznaczający na mapie park narodowy, w którym fotografię wykonano. Wpisz nazwy właściwych parków narodowych. Nazwy obiektów wybierz spośród podanych poniżej. Szczeliniec Wielki, Giewon,t Połonina Caryńska, Maczuga Herkulesa Giewont, 5, Tatrzański PN Połonina Caryńska, 8, Bieszczadzki PN Szczeliniec Wielki, 2, PN Gór StołowychZadanie 71. (SR16) Uporządkuj wymienione poniżej wydarzenia geologiczne w kolejności od najstarszego do najmłodszego. Wpisz w puste pola litery, którymi oznaczono dane wydarzenie. A. Powstanie pokładów węgla kamiennego na Wyżynie Śląskiej. B. Osadzenie się lessów na Wyżynie Sandomierskiej. C. Nasunięcie się na obszar Polski lądolodu podczas zlodowacenia Sanu. D. Powstanie złóż żelaza w rejonie Suwałk. Zadanie 72. (SR16) Na fotografii przedstawiono formę rzeźby występującą na obszarze Polski. Podaj nazwę formy rzeźby przedstawionej na fotografii oraz nazwę procesu, który doprowadził do jej powstania. Wyjaśnij, na czym ten proces polega. Nazwa formy rzeźby:……………………………………………………………………………………………………. Nazwa procesu: …………………………………………………………………………………………………………… Wyjaśnienie: ……………………………………………………………………………………………………………….. Forma rzeźby: ostaniec krasowy Proces: krasowienie Wyjaśnienie : Proces zachodzi w wapieniach, które ulegają rozpuszczaniu przez wodę wzbogaconą w 73. (SR17) Na mapie 1. przedstawiono przebieg głównych dolin podczwartorzędowych w Polsce na tle współczesnej sieci rzecznej, a na mapie 2. − zasięgi najważniejszych zlodowaceń plejstoceńskich. Literą X wskazano wybrany obszar w Polsce, wyznaczony zasięgami dwóch zlodowaceń. a) W północno-wschodniej Polsce grubość osadów plejstoceńskich miejscami przekracza 200 m i jest dużo większa niż na wielu innych obszarach Polski. Uzasadnij, dlaczego w południowo-wschodniej Polsce na obszarze oznaczonym literą X grubość osadów plejstoceńskich jest mniejsza niż w północno-wschodniej Polsce. b) Przyporządkuj każdemu opisowi właściwą nazwę formy rzeźby i nazwę regionu Polski, dla którego ta forma rzeźby jest charakterystyczna. Wpisz do tabeli nazwy wybrane spośród podanych poniżej. Formy rzeźby: barchan, cyrk lodowcowy, misa deflacyjna, pradolina, rynna polodowcowa. Regiony: Bieszczady, Karkonosze, Mierzeja Wiślana, Nizina Mazowiecka, Pojezierze Suwalskie. – Obszar oznaczony literą X był objęty jednym zlodowaceniem, a obszar północno- -wschodniej Polski − wszystkimi głównymi zlodowaceniami plejstoceńskimi na obszarze Polski, co sprzyjało nagromadzeniu osadów polodowcowych o większej miąższości. – Na obszarze oznaczonym literą X starsze osady polodowcowe w dużym stopniu uległy denudacji, a na obszarze północno-wschodniej Polski występują osady, które zostały naniesione przez lądolód podczas najmłodszego zlodowacenia i uległy denudacji w małym stopniu. – Ze względu na ukształtowanie podłoża na obszarze oznaczonym literą X istniały mniej korzystne warunki do akumulacji osadów polodowcowych niż na obszarze północno- -wschodniej Polski, charakteryzującym się obecnością dużych dolin rzecznych, w których mogły być gromadzone osady polodowcowe. cyrk lodowcowy, Karkonosze rynna polodowcowa, Pojezierze Suwalskie pradolina, Nizina MazowieckaZadanie 74. (SR17) Na mapie przedstawiono obszary występowania jednego z typów gleb. a) Podaj nazwę gleby, której rozmieszczenie w Polsce przedstawiono na mapie. ……………………………………………………………….. b) Jedną z najczęściej stosowanych form ochrony przeciwpowodziowej jest budowa i umacnianie wałów ochronnych w dolinach rzecznych. Zaproponuj inne działanie, jakie można podjąć w celu zmniejszenia zagrożenia powodziowego w Polsce. Wyjaśnij, dlaczego to działanie może ograniczyć zagrożenie powodziowe. mada (gleba aluwialna) – Budowa zbiorników retencyjnych. Wyjaśnienie: Zbiorniki retencyjne przejmują nadmiar wody i hamują przepływ wody z biegiem rzeki podczas wezbrania. – Zalesianie. Wyjaśnienie: Obszary zalesione spowalniają spływ powierzchniowy 75. (SR17) Na rysunku przedstawiono rozmieszczenie lodowców w Tatrach w plejstocenie podczas ostatniego zlodowacenia. Zaznacz czynnik, który miał wpływ na różny zasięg lodowców w plejstocenie w zachodniej i wschodniej części Tatr. A. Występowanie łagodniejszych stoków górskich w zachodniej części Tatr. B. Występowanie obszarów o większych wysokościach bezwzględnych we wschodniej części Tatr. C. Niższe położenie nad poziomem morza granicy wiecznych śniegów w zachodniej części Tatr. D. Mniejsza w zachodniej części Tatr liczba dolin rzecznych, którymi spływały jęzory lodowców. Zadanie 76. (SR18) a) Przyporządkuj do opisów typy wezbrań występujących w Polsce. Wpisz do tabeli odpowiednie nazwy wezbrań, wybrane z podanych poniżej. opadowe nawalne, opadowe rozlewne, roztopowe, sztormowe, zatorowe b) Zaznacz dwa typy wezbrań charakterystyczne dla półrocza chłodnego i największych rzek w pasie nizin środkowopolskich. A. zatorowe B. sztormowe C. roztopowe D. opadowe nawalne E. opadowe rozlewne sztormowe, roztopowe, opadowe nawalne A., 77. (SR18) Permska formacja solonośna jest głównym źródłem pozyskiwania soli kamiennej w Polsce. Poniżej przedstawiono przekrój geologiczny przez wysad solny. a) Uzupełnij schemat, tak aby ilustrował w kolejności od najstarszego do najmłodszego wydarzenia geologiczne, które zaszły na obszarze przedstawionym na rysunku. Wpisz we właściwe miejsca odpowiednie litery. A. Utworzenie się płaszczowiny. B. Sedymentacja piaskowców i wapieni. C. Sedymentacja ewaporatów w warunkach morskich. D. Nagromadzenie osadów polodowcowych i ich denudacja. E. Powstanie przedczwartorzędowej powierzchni zrównania. F. Wciśnięcie warstw solonośnych w młodsze warstwy skalne. b) Uzasadnij, odnosząc się do przekroju geologicznego, dlaczego podjęto wydobycie soli kamiennej na Kujawach. …………………………………………………………………………………………………………………………………… B-F-E-D − Złoża soli dzięki obecności wysadu zalegają tutaj stosunkowo płytko (ok. 300 m) i dlatego ich eksploatacja jest opłacalna i możliwa z technicznego punktu widzenia. − Wysad solny stanowi duże, zwarte złoże, które dzięki temu jest opłacalne w 78. (SR18) Na fotografii przedstawiono skamieniałość przewodnią występującą na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Uzupełnij zdania. Wpisz w wyznaczonych miejscach jedno z określeń podanych w nawiasach, tak aby zdania były poprawne. 1. Na podstawie skamieniałości przewodniej przedstawionej na fotografii można określać wiek(względny / bezwzględny) …………………………………………….. skał. 2. Na fotografii przedstawiono skamieniałość przewodnią charakterystyczną dla ery(paleozoicznej / mezozoicznej) …………………………………………….. 3. Na fotografii przedstawiono skamieniałość (amonita / trylobita) ………………………………….. względny, mezozoicznej, amonitaZadanie 79. (SR18) Ułóż właściwe obiekty w odpowiedniej kolejności zgodnie z trasą wycieczki. Wpisz w każdą komórkę schematu literę, którą oznaczono odpowiednią nazwę obiektu geograficznego. A. jezioro Łebsko B. klif w Jastrzębiej Górze C. Mierzeja Wiślana D. klif na wyspie Wolin E. jezioro Gopło Zadanie 80. (SR18) Na fotografii A przedstawiono obiekt geologiczny zbudowany z granitu, a na fotografii B ‒ obiekt geologiczny zbudowany z piaskowca kwarcytowego. Uzupełnij tabelę określeniami podanymi poniżej. Wpisz nazwy parków narodowych, w których występują obiekty geologiczne przedstawione na fotografiach, oraz podaj przyczynę powstania tych obiektów. Park narodowy: Drawieński, Karkonoski, Poleski, Świętokrzyski. Przyczyna: deflacja, krasowienie, wietrzenie mrozowe, abrazja. A. Karkonoski B. Świętokrzyski Przyczyna: wietrzenie mrozoweZadanie 81. (SR18) Wody w Morzu Bałtyckim ulegają nadmiernej eutrofizacji spowodowanej zbyt dużą ilością zanieczyszczeń. a) Utwórz model przyczynowo-skutkowy, przedstawiający procesy prowadzące do nadmiernej eutrofizacji wód Morza Bałtyckiego. Wpisz w wyznaczonych miejscach litery, którymi oznaczono odpowiednie sformułowania, wybrane z podanych poniżej. A. Wzrost zasolenia w warstwie dennej. B. Zakwity fitoplanktonu i masowy rozwój glonów. C. Nadmierne użyźnianie wód Bałtyku związkami biogennymi. D. Zwiększone odkładanie materii organicznej w warstwie dennej. E. Wystąpienie deficytu tlenowego w wodzie morskiej w warstwie dennej. b) Podaj trzy antropogeniczne przyczyny degradacji wód Morza Bałtyckiego. C-B-D-E − Zanieczyszczenia niesione przez rzeki uchodzące do Bałtyku, substancje toksyczne (w tym metale ciężkie i produkty ropopochodne), substancje biogenne (azot, fosfor), bakterie i wirusy chorobotwórcze. − Ścieki rolnicze (np. odchody z ferm zwierzęcych) i nawozy mineralne spływające z pól. − Dopływ ścieków komunalnych (zawierających np. fosforany z detergentów). − Ścieki przemysłowe. − Zanieczyszczenia związane z rozwojem turystyki. − Zanieczyszczenia usuwane do morza bezpośrednio ze statków i platform 82. (NR15) Rzeźba obszaru Polski charakteryzuje się pasowym układem, czego ilustracją jest poniższy profil terenu wykonany wzdłuż jednej z zaznaczonych na mapie linii przecinającej pasy krajobrazowe. a) Wpisz do tabeli litery, którymi oznaczono na mapie linie opisane poniżej. b) Na mapie przedstawiono przestrzenny rozkład rocznych sum opadów atmosferycznych w Polsce. Sformułuj prawidłowość dotyczącą zależności wielkości rocznej sumy opadów atmosferycznych od wysokości wzdłuż linii prostej od Tatr po Pobrzeże Słowińskie. c) Uzupełnij tabelę. Wpisz obok opisów nazwy odpowiednich pasów krajobrazowych. B., A., D. Im większa wysokość tym występują większe roczne sumy opadów atmosferycznych. pojezierzy nizin środkowopolskich wyżynZadanie 83. (NR15) Zadanie wykonaj na podstawie barwnej mapy, na której przedstawiono przestrzenne zróżnicowanie jednego z elementów charakteryzujących zróżnicowanie warunków klimatycznych w Polsce (strona II barwnego materiału źródłowego). Dokończ zdanie – wybierz i zaznacz odpowiedź A albo B oraz jej uzasadnienie spośród odpowiedzi 1–3. Na mapie przedstawiono zróżnicowanie Zadanie 84. (NR15) Na wykresie przedstawiono przebieg w roku hydrologicznym (ustalony na podstawie wieloletnich obserwacji) średnich miesięcznych wartości składowych bilansu wodnego dla Polski. Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jęsli informacja jest prawdziwa, lub F – jeśli jest fałszywa. Zadanie 85. (NR15) Zadanie wykonaj na podstawie poniższego tekstu, który zawiera informacje o jednym z polskich jezior. Jezioro pochodzenia wytopiskowego leży w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, na północ od największego jeziora w Polsce, z którym jest połączone wąskim przesmykiem. Ma kształt zbliżony do koła. Jego powierzchnia wynosi 680 ha, a maksymalna głębokość dochodzi do 3 metrów. Jest jeziorem eutroficznym. Jego brzegi są płaskie, podmokłe i porośnięte gęstąroślinnością. Nad wodą rośnie szuwar trzcinowy z pałką i oczeretem, wokół którego występują torfowiska oraz zbiorowiska łąkowe, a po południowej i wschodniej stronie jeziora miejscami rosną olsy. Obszar jeziora wraz ze strefą przybrzeżną jest jednym z obiektów w Polsce wpisanych na Światową Listę Rezerwatów Biosfery UNESCO. Na podstawie: a) Zaznacz poprawne dokończenie charakterystycznym dla zbiorowiska leśnego, które w Polsce występuje między innymi na brzegach opisanego jeziora, jest: A. buk. B. grab. C. lipa. D. olcha. b) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Działaniem zgodnym z koncepcją zrównoważonego rozwoju, które może być podjęte w celu wykorzystania opisanego jeziora i jego strefy przybrzeżnej, jest A. nasadzenie w strefie przybrzeżnej drzew i krzewów owocowych. B. osuszenie terenów podmokłych w celu uzyskania gruntów ornych. C. wytyczenie ścieżek dydaktycznych na terenie objętym obszarową formą ochrony przyrody. D. oczyszczenie strefy przybrzeżnej z szuwarów i wprowadzenie ryb hodowlanych do jeziora. Zadanie 86. (NR16) Na mapie Polski obszary różniące się warunkami hydrologicznymi wskazano deseniami i oznaczono w legendzie numerami od 1 do 5. Uzupełnij tabelę. Wpisz obok podanych informacji dotyczących warunków hydrologicznych odpowiadających im numery obszaru przedstawionego na mapie. Zadanie 87. (NR16) Na wykresach przedstawiono zmiany wielkości średniego miesięcznego przepływu rzecznego (w ciągu roku) pomierzonego w czterech wybranych stacjach hydrologicznych w Europie, w tym w dwóch położonych nad Wisłą. Przyporządkuj każdej z podanych stacji hydrologicznych właściwy wykres, na którym przedstawiono przepływy Wisły. Wpisz do tabeli numery wykresów. Zadanie 88. (NR16) Na mapie numerami od 1 do 3 oznaczono zasięgi wybranych zlodowaceń plejstoceńskich, a literami X, Y, Z wskazano wyznaczone tymi liniami trzy obszary w Polsce, z których każdy był objęty przynajmniej jednym ze zlodowaceń. Zaznacz dwie cechy obszaru oznaczonego na mapie literą Y, odróżniające go od obszaru oznaczonego literą X. A. Mniejsza jeziorność. B. Występowanie pradolin. C. Silniej zdenudowane wały moren czołowych. D. Większe deniwelacje polodowcowych form terenu. E. Większa różnorodność form rzeźby polodowcowej. Zadanie 89. (NR16) Podaj dwa przykłady utrudnień dla prowadzenia działalności gospodarczej, związanych z działalnością lądolodu na obszarze oznaczonym na mapie w zadaniu 55. literą X. – Osady polodowcowe (np. piaski na sandrach) są podłożem dla gleb słabej jakości, na których rolnikom trudno jest uzyskać wysokie plony, a obecność głazów narzutowych utrudnia im prowadzenie prac polowych. – Płytkie występowanie wód gruntowych w pobliżu jezior polodowcowych i w zagłębieniach bezodpływowych utrudnia zabudowę. – Znaczne deniwelacje terenu i wysoka jeziorność wydłużają przebieg dróg, co zwiększa koszt transportu ponoszony przez przedsiębiorców prowadzących działalność 90. (NR17) Na mapie 1. przedstawiono przebieg głównych dolin podczwartorzędowych w Polsce na tle współczesnej sieci rzecznej, a na mapie 2. − zasięgi najważniejszych zlodowaceń plejstoceńskich. Literą X wskazano wybrany obszar w Polsce, wyznaczony zasięgami dwóch zlodowaceń. a) W północno-wschodniej Polsce grubość osadów plejstoceńskich miejscami przekracza 200 m i jest dużo większa niż na wielu innych obszarach Polski. Uzasadnij, dlaczego w południowo-wschodniej Polsce na obszarze oznaczonym literą X grubość osadów plejstoceńskich jest mniejsza niż w północno-wschodniej Polsce. b) Przyporządkuj każdemu opisowi właściwą nazwę formy rzeźby i nazwę regionu Polski, dla którego ta forma rzeźby jest charakterystyczna. Wpisz do tabeli nazwy wybrane spośród podanych poniżej. Formy rzeźby: barchan, cyrk lodowcowy, misa deflacyjna, pradolina, rynna polodowcowa. Regiony: Bieszczady, Karkonosze, Mierzeja Wiślana, Nizina Mazowiecka, Pojezierze Suwalskie. – Obszar oznaczony literą X był objęty jednym zlodowaceniem, a obszar północno- -wschodniej Polski − wszystkimi głównymi zlodowaceniami plejstoceńskimi na obszarze Polski, co sprzyjało nagromadzeniu osadów polodowcowych o większej miąższości. – Na obszarze oznaczonym literą X starsze osady polodowcowe w dużym stopniu uległy denudacji, a na obszarze północno-wschodniej Polski występują osady, które zostały naniesione przez lądolód podczas najmłodszego zlodowacenia i uległy denudacji w małym stopniu. – Ze względu na ukształtowanie podłoża na obszarze oznaczonym literą X istniały mniej korzystne warunki do akumulacji osadów polodowcowych niż na obszarze północno- -wschodniej Polski, charakteryzującym się obecnością dużych dolin rzecznych, w których mogły być gromadzone osady polodowcowe. cyrk lodowcowy, Karkonosze rynna polodowcowa, Pojezierze Suwalskie pradolina, Nizina Mazowiecka Zadanie 91. (NR17) Zadanie wykonaj na podstawie map, na których przedstawiono główne typy wezbrań wód w rzekach oraz obszary zagrożone deficytem wody w Polsce (strona III barwnego materiału źródłowego). a) Uzasadnij, dlaczego obszary położone w południowej Polsce są bardziej zagrożone występowaniem wezbrań opadowych niż Pojezierze Pomorskie i Pojezierze Mazurskie. Podaj dwa argumenty. b) Podaj po jednej głównej przyrodniczej przyczynie występowania deficytu wody na obszarach poniżej wymienionych regionów geograficznych. Kujawy: …………………………………………………………………………………………………………………………………. Wyżyna Śląska: …………………………………………………………………………………………………………………………………. – Rzeźba terenu w południowej Polsce sprzyja występowaniu opadów atmosferycznych. Częstsze niż na pozostałym obszarze Polski są tam krótkotrwałe ulewne opady i kilkudniowe opady o dużym natężeniu. – Karpaty i Sudety charakteryzują się budową geologiczną niesprzyjającą infiltracji wód opadowych, dużymi deniwelacjami i stokami o dużym nachyleniu, co sprzyja szybkiemu spływowi powierzchniowemu wody. – Północna Polska charakteryzuje się wysoką jeziornością i występowaniem zagłębień bezodpływowych, sprzyjających retencji. Kujawy: – Występowanie niskich rocznych sum opadów atmosferycznych z powodu położenia w cieniu opadowym wzniesień morenowych Pojezierza Pomorskiego i równinnej rzeźby terenu, niesprzyjającej powstawaniu opadów. Wyżyna Śląska: – Położenie na głównym dziale wodnym Polski, przyczyniające się do małej gęstości sieci rzecznej. – Występowanie przepuszczalnego podłoża, sprzyjającego infiltracji wód powierzchniowychZadanie 92. (NR18) Na rysunku przedstawiono plan batymetryczny północnego fragmentu jeziora Narie położonego w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego. Izobaty poprowadzono co 5 metrów. a) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Misa jeziora przedstawionego na rysunku powstała w wyniku: A. erozyjnej działalności wód płynących pod lądolodem. B. Zatarasowania odpływu wód przez materiał morenowy. C. działalności lodu lodowcowego w cyrku lodowcowym. D. wytopienia się bryły martwego lodu pozostawionego przez lodowiec. b) Zaznacz nazwę jeziora, którego misa ma genezę podobną do genezy misy jeziora przedstawionego na rysunku. A. Druzno B. Gopło C. Łebsko D. Włocławskie Zadanie 93. (NR18) Permska formacja solonośna jest głównym źródłem pozyskiwania soli kamiennej w Polsce. Poniżej przedstawiono przekrój geologiczny przez kujawski wysad solny. a) Uzupełnij schemat, tak aby ilustrował w kolejności od najstarszego do najmłodszego wydarzenia geologiczne, które zaszły na obszarze przedstawionym na rysunku. Wpisz we właściwe miejsca odpowiednie litery. A. Utworzenie się płaszczowiny. B. Sedymentacja wapieni i piaskowców. C. Sedymentacja ewaporatów w warunkach morskich. D. Nagromadzenie osadów polodowcowych i ich denudacja. E. Powstanie przedczwartorzędowej powierzchni zrównania. F. Wciśnięcie warstw solonośnych w młodsze warstwy skalne. b) Uzasadnij, odnosząc się do przekroju geologicznego, dlaczego podjęto wydobycie soli kamiennej na Kujawach. B-F-E-D − Złoża soli dzięki obecności wysadu zalegają tutaj stosunkowo płytko (ok. 300 m), dlatego ich eksploatacja jest opłacalna i możliwa z technicznego punktu widzenia. − Wysad solny stanowi duże, zwarte złoże, które dzięki temu jest opłacalne w 94. (NR18) Na mapie zaznaczono literami X i Y wybrane parki narodowe Polski, a linią zasięg jednego ze zlodowaceń. a) Poniżej przedstawiono opisy (A−C) wybranych parków narodowych Polski, w tym odnoszące się do parków narodowych oznaczonych na mapie literami X i Y. A. Park narodowy chroni fragment rozległego, wyraźnie wyodrębnionego pasma górskiego zbudowanego z piaskowców wieku kredowego. Najwyższe wzniesienie tego pasma nie przekracza 1000 m Na uwagę zasługują urozmaicone formy wietrzeniowe. B. Park narodowy obejmuje pasmo górskie zbudowane z fliszu, wypiętrzone podczas orogenezy alpejskiej. Najwyższy szczyt pasma wznosi się na wysokość 1725 m północnej części chronionego masywu są bardziej strome niż południowe. C. Park narodowy obejmuje pasmo górskie o trzonie zbudowanym z karbońskich granitów. Masyw jest podzielony licznymi uskokami i spękaniami. W rezerwatach przyrody znajdują się kotły polodowcowe i granitowe skałki. Uzupełnij tabelę:− dobierz właściwe opisy (A, B lub C) do parków narodowych oznaczonych na mapie literami X i Y;− podaj nazwy obu parków narodowych. b) Poniżej numerami 1 i 2 oznaczono opisy krajobrazów nizinnych, charakterystycznych dla obszaru Polski objętego zlodowaceniem, które miało zasięg przedstawiony na mapie. 1. Rzeźba terenu jest urozmaicona. Pomiędzy wzniesieniami o różnej wysokości, zbudowanymi z glin lodowcowych, występują liczne zagłębienia wypełnione wodami jezior lub torfowiskami. Charakterystycznym zbiorowiskiem roślinnym są grądy. 2. W krajobrazie występują równiny sandrowe, zbudowane z warstwowanych piasków i żwirów, niekiedy urozmaicone przez zagłębienia wytopiskowe. Wody gruntowe występują tu głęboko. Charakterystycznym zbiorowiskiem roślinnym są bory. Na podstawie: A. Richling, K. Ostaszewska, Geografia fizyczna Polski, Warszawa 2009. Warunki przyrodnicze opisanych krajobrazów sprzyjały wytworzeniu się odmiennych typów gleb. Zaznacz odpowiedź, w której poprawnie przyporządkowano opisanym krajobrazom charakterystyczne typy gleb. A. Krajobraz 1. ‒ brunatne i czarne ziemie, krajobraz 2. ‒ czarnoziemy. B. Krajobraz 1. ‒ brunatne i czarne ziemie, krajobraz 2. ‒ bielicowe. C. Krajobraz 1. ‒ bielicowe i czarne ziemie, krajobraz 2. ‒ czarnoziemy. D. Krajobraz 1. ‒ bielicowe i czarne ziemie, krajobraz 2. ‒ bielicowe C, Karkonoski A, Gór Stołowych B. Strona wykorzystuje pliki cookies, by działać prawidłowo oraz do celów analitycznych, reklamowych i społecznościowych. OK, Rozumiem Privacy Overview This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are as essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience. Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information. eBX4o. 440 9 292 310 94 310 96 114 170

na mapie zaznaczono położenie stacji meteorologicznych